Çocukların öğünlerini tam yemesi, yediği vitaminden faydalanması gelişimi için çok önemli olduğundan neredeyse her ebeveynin kafasında “çocuğumun tabağındakileri bitirmesini nasıl sağlayacağım?” sorusu vardır. Önündeki porsiyonu bitirdikten sonra yüzlere gelen “Oh bu öğünü de atlattık” ifadesi büyük bir zaferi anlatmanın yanı sıra verilen zorlu bir mücadelenin sonlanması anlamına da geldiğinden her seferinde yeniden kendini üreten bir gerginliğe dönüşür: “Akşama ne yedireceğim?”
Özellikle günümüzde hazır gıdaların çokluğu, onların gelişimine olan etkilerinin karşısında çocukların hazır gıdaları tercih etmeye sizi zorlamaları, ürünün menşei vesaire derken özellikle şehirlerde çocukları beslemek karmaşık bir olay haline geldi. Uzmanlara göre öncelikle bu karmaşıklıktan kendimizi kurtarmamız gerek. Elbette ki yiyeceklerin menşeine, son kullanma tarihine, içeriğine dikkat edeceğiz ancak bunları yaparken çocuklara karşı kullandığımız lisana çok dikkat edeceğiz.
Çocuklara yemek yedirmenin en önemli yolunun lisandan geçtiğini belirten üçüz annesi, Amerikalı diyetisyen Julie Burns, çocuklara kesinlikle ne yeneceğinin dikte edilmemesinden yana. Bizlerin çokça aşina olduğu “Tabağındaki bitecek,” “Önündekini bitirmezsen rüyana girer,” “Bak bezelye kardeş ağlar yemezsen” gibi psikolojik baskıların çözüm olmadığının altını çiziyor. Hatta kendi hayatından bir örnek vererek “Mike, kesinlikle bezelye yemiyordu. Nasıl tarifler denersem deneyeyim kesinlikle bezelyeyi seçiyor ve ağzına sürmüyordu. Bir gün Micheal Jordan’ın bezelyeyi çok sevdiğini, güçlü olmak için bezelyeyi tercih ettiğini söyledim. O gün bugündür bezelye en favori yiyeceği.”
Ödül ve Ceza Sistemi Doğru Değil
Çocuklara yemek yedirmede lisana dikkat ederken de yemeği kesinlikle ödül ve ceza ilişkisinde kesinlikle kullanmamaya özen göstermeliyiz Burns’e göre. Belirli saatlerde sofrada yemek, çatal kaşık kullanmak gibi sofra ve yemek kurallarını elbette koymalıyız ancak yemeğin çocuğa gerekliliği anlatıldıktan sonra “yemeğini yersen interneti kullanmana izin veririm, yemezsen odandan çıkamazsın” gibi ödüller veya cezalar vermek çocuğu beslenmeye teşvik etmenin aksi yönünde bir tepkiye yol açar. Dolayısıyla kuralların olduğu ancak yemekle ceza veya ödülün ilişkilendirilmediği bir yöntem tercih edilmeli.
Sakin Olun, Israrcı Olmayın
Çocuklara yeni lezzetleri tanıtırken ise aceleci davranmayın. Çocuklar tabiatları gereği yeni lezzetlere yetişkinler kadar açık değildirler. Her ne kadar meraklı olsalar da yiyecek konusunda birçok çocuk denememeyi tercih eder. Dolayısıyla yeni bir yemek koyduğunuzda sofraya çocuğunuz için küçük bir porsiyon koyun ve istediği zaman yiyebileceğini, tadını beğenmezse sorun olmadığını beğenirse daha da yiyebileceğini belirtin ve sonrasında ısrar etmeyin. İlk seferde olmasa da belirli bir süreden sonra merakına yenik düşecektir ve tadına bakacaktır.
Rol Modeli Olduğunuzu Unutmayın
İyi bir rol model olmaya gayret gösterin. Çocuklar ebeveynlerini taklit etmeye meyillidirler. Dolayısıyla sürekli olarak belirli ve sert bir diyetin içindeyseniz, siz de yemek seçiyorsanız ya da yemeklere aşırı tepkiler veriyorsanız çocuğunuzun da aynı yemeklere olmasa da başka yemeklere bu tepkileri geliştirebileceğini bilin. Dolayısıyla çocukların yanında yemekle ilgili konuşurken ikiden fazla düşünüp konuşmayı tercih edin.
Birlikte Yemek Yapın
Çocuklarınızla beraber yemek yapmanın da çocukları mutfağa ve yemeğe dair etkilemenin yollarından biri olarak gösteriyor Julie Burns. Çocuklar kendilerinin de dahil olduğu bir sürecin sonunda sofraya otururlarsa yemeklerle daha ilgili olacaklardır. Akşam yemeği için alışverişe çıktığınızda çocuğunuzla yemek sürecini paylaşın. Yemeğe koyacağınız herhangi bir ürünü raftan alıp getirmesini isteyin. Eğer bıçak, çatal tutabilecek kadar büyüklerse, salata için malzemeleri kesmesini veya karıştırmasını isteyin. Böylelikle yemek yapım sürecine de dahil olan çocuklar, üretmenin keyfini almanın yanı sıra kendi ürettiğiyle daha alakalı olup yemeğe daha iştahlı oturacaktır.
Yaratıcılık tabii ki en önemli unsur aslında çocuklara yemek yedirmede. Brokolilerden oluşturacağınız bir yılbaşı ağacı, karnabahardan yapacağınız bir dinozor çocuğunuzun yemek yerken yemekten zevk almasına yardımcı olacaktır. Çocuğunuzun zevkine göre çeşitli renklerde ve desenlerde tabak, çatal, kaşık ve bardak seti alın ve beraber sofraya oturun. Çocuğunuzun tabağını kendisinin yapmasına izin verin. İstediği yiyeceği istediğinden sonra veya önce yesin. Sizin dayatmanızla değil kendi seçtiği yiyecekleri yerse bir yerden sonra bu alışkanlığı oturacaktır ve sofraya daha isteyerek gelecektir.
Porsiyonları Dengede Tutun
Ve en önemlisi de porsiyonlar. Çocuklarınızın henüz küçük olduklarını, midelerinin ve bünyelerinin ufak olduğunu sakın aklınızdan çıkarmayın. Porsiyonları çocuğunuza göre ayarlayın, kendinize göre değil. Dolayısıyla çocuklar için daha ufak tabaklar alırsanız hem çocuğunuz kendisini en az sizin kadar yemiş olarak görecektir hem de siz tabağın boşluğunu değil doluluğunu görüp çocuğunuzun yiyip yemediği kaygısına kapılmayacaksınızdır.
