İskoçya ve İrlanda’da yaşam suyu anlamına gelen viskinin tüketimi günümüzde oldukça yaygın halde. Bu yazımızda da kutlamaların ve özel günlerin vazgeçilmez içkilerinden olan viskiyi ele alıyoruz. Viskinin tarihine kısa bir yolculuğa çıkıyoruz.
Viski Nereden Geliyor?
Bilinen bazı kaynaklara göre, 1490’lı yıllarda İskoç kralının manastırda görevli bir keşişe viski üretme emri vermesiyle bu yolculuk başlamıştır. Kral tarafından keşişe gönderilen arpalar Kraliyet hazinesi belgelerine geçilmiş ve bu sayede viskinin en eski resmi belgesi meydana gelmiştir.
Günümüzdeki işlemlerinin aksine o dönemlerde viski çok daha farklı şekilde yapılmaktaydı. Damıtıldıktan kısa süre içinde tüketildiğinden dolayı tadı da oldukça sertti. Sonraki yüzyıllarda ise boş bir fıçı bulunmasıyla birlikte viski fıçılarda bekletilmeye başlandı. Bekletilen viskilerin tadının daha güzel olması ise bundan sonra hep dinlendirilmesini getirdi.
Viski damıtılmasında görev alan keşişler 1536 yılında manastırların kapatılmasıyla ilk olarak işsiz kalmışlar, ancak daha sonraları yetenekleri manastır dışında kullanmaya başlamışlardı. Bu sayede de viskinin ünü giderek yayılmaya başlamıştır. İlerleyen süreçte artan viski üretim ve tüketimi bu işten para kazanma amacını taşımaya başladı.
Bu durum fırsat bilinerek arpa ve viski için yüksek vergi uygulamaları yürürlüğe konuldu. Ancak bu durum da işleri farklı bir boyuta taşıdı ve viskinin üretimi kaçak yollardan sürdürülmeye başladı. 1700’lü yıllarda bu illegal durum askerlerle üreticileri karşı karşıya getirerek bazı sorunlara yol açtı.
Yaşanan sorunlar da viski üretiminin duraklamasına neden olmadı. İskoçya’da iyice benimsenen viskinin üretimi yasaklara karşın yapılmaya devam etti. Bunu izleyen yıllarda ise çeşitli anlaşmalar ve düzenlenen yasalarla kaçakçılık ortadan kaldırıldı. Artık viskinin temelleri daha sağlamdı.
Geçmişten Günümüze Viski
Yaklaşık olarak 1800’lü yıllara dek kaçak üretim yapılan damıtım yerleri 1880 yılında bu durumu geride bırakmıştı. Fransa’da çıkan asma biti salgınından dolayı şarap mahzenleri hızlıca boşaltılmıştı. Bu durumu fırsat olarak gören İskoçlar ise şarap yerine viskinin yaygınlaştırılmasını ve tüketilmesini sağlamıştı. Ardından viski uluslararası alanda yükselişe geçmiş ve günümüze değin bu ününü korumuştur. Savaşlara, salgınlara, ülke içi çatışmalara konu olan viski dünya piyasasına yüklü miktarda paralar da kazandırmaya başlamıştır.
Tüm Bunların Dışında Viski
Viski; arpa, buğday, çavdar, mısır gibi tahıllar damıtılarak meydana getirilmektedir. Damıtılan viski fıçılarda olgunlaştırıldıktan sonra tüketime hazır hale gelmektedir. Sek tüketiminin yanında, buzlu ya da başka içeceklerle karıştırılarak da tüketimi mevcuttur.
İskoç, Amerikan, İrlanda veya Bourbon olarak farklı kategorilere ayrılan viski bu ülkeler dışında da üretilmektedir. Türkiye’de ise Ankara’da 1960’lı yıllarda üretilmeye başlanmış ancak sonra üretimi durdurulmuştur.
