Evde en çok vakit geçirilen alanlardan biri şüphesiz mutfaklar. Özellikle evde yemek yapmayı ve yemeyi sevenler için mutfak, evin en önemli alanıdır. Hele ki geniş ve çalışmaya elverişli bir mutfağınız varsa geriye sadece doğru araç gereçleri seçmek kalıyor. Sonra lezzetli tarifleri deneyerek harika sofralar kurabilirsiniz.
Doğru gereçleri seçmeniz sağlıklı yemekler yapmanız açısından da büyük önem arz ediyor. Ayrıca yemeği pişirdiğiniz tencerenin yapıldığı malzeme yemeğin lezzetini, kokusunu, pişme süresini hatta içeriğindeki vitaminin korunmasını bile etkiliyor. Yemeği pişireceğiniz tencereyi seçtikten sonra karıştıracağınız kaşık, sebzeleri meyveleri keseceğiniz bıçak, etleri doğrayacağınız tahta gibi gereçler de yemeğinizin lezzetini ve sağlığını etkiliyor. Genel olarak petrol ve türevlerinden üretilen malzemeleri tercih etmemelisiniz. Günümüzde plastik mutfak araç gereçleri çok yaygın olarak kullanılmakta ve sağlık açısından tehlike teşkil etmektedir. Satın alacağınız gereçleri seçerken ilk olarak buna dikkat edebilirsiniz.
Yemek hazırlama sırasına göre gereçlere değinecek olursak, öncelikle sebze ve meyveleri doğrayacağınız bıçak seçimine dikkat etmelisiniz. Metal veya seramik bıçak tercih edebilirsiniz. Seramik bıçaklar son zamanlarda oldukça revaçta. Metal bıçağa göre avantajları bulunuyor özellikle meyve – sebzeleri doğrarken vitaminini öldürmediği öne sürülmesi sebebiyle mutfaklara girmiş durumda. Seramik bıçak metal bıçağa göre daha keskin ve sert. Bu yüzden daha uzun ömürlü ve kullanışlı. Ayrıca üzerinde bakteri barındırmıyor oluşu nedeniyle elde temizlenip kolayca saklanabiliyor. Son zamanlarda seramik ürünlerin sağlık açısından daha yararlı olduğu söylendiği için seramik bıçaklar da birçok marka tarafından üretildi. Özellikle meyve ve sebzeleri doğrarken tercih edilebilir.
Kesme tahtası seçerken dikkat edilmesi gerekenler
Bıçağı seçtikten sonra doğru bir kesme tahtası seçmelisiniz. Kesme tahtasının malzemesi de tartışma konusu olmuştur. Plastik, cam, ahşap, bambu, taş gibi çeşitleri bulunmaktadır. Plastik türevi ürünler bakterileri yüzeyde tuttuğu gerekçesiyle tavsiye edilmez. Özellikle plastik tahtaları kullanırken bıçakla üzerine kesik attığınızda kimyasal içeriklerin yiyeceklere bulaşma tehlikesi bulunduğu bilinmektedir. Aynı zamanda daha kolay çizilebilir olduğu için bu çizgilerde bakteri üremesi daha kolay olacaktır. Cam ürünleri muhafaza etmesi zor olduğu için daha az tercih edilir fakat cam ürünlerde çizilme gibi bir sorun olmadığı için daha sağlıklıdır. Ağır ve mutfakta kullanması zor olması dezavantajdır.
Diğer bir kesme tahtası çeşidi de ahşap kesme tahtalarıdır. Ahşap ürünleri kullanırken de dikkatli olunması gerekir. Kullandıktan hemen sonra temizlemeye özen gösterin. Özellikle et ürünleri kestikten sonra bakteri ürememesi için iyice temizleyip kurulayın ve muhafaza edin. Ahşap kesme tahtalarını asla bulaşık makinesinde yıkamayın. Fazla sıcak su ve buhara maruz kalması şişmesine sebep olacaktır ve bakteri üremesine ortam hazırlayacaktır. Ahşap tahta seçerken üretildiği ağaca dikkat ederek hijyenik ve uzun ömürlü bir kesme tahtası satın alabilirsiniz. Kestane, meşe, sedir ve bambudan üretilen kesme tahtaları daha sert yapıda oldukları için tercih edilebilir.
Malzemeleri keseceğiniz gereçleri belirledikten sonra sıra pişireceğiniz tencerenin üretildiği malzemeyi seçmekte. Son yıllarda tencere çeşidi oldukça artmış durumda. Farklı farklı malzemelerden üretilen tencereler tartışma konusu olmakta. Granit, seramik, çelik, bakır, teflon gibi malzemelerden üretilen tencereler oldukça yaygın kullanılmaktadır. Bazı maddeler yüksek sıcaklıkta yiyeceklerle tepkimeye girebildiği için tencere seçerken dikkat edilmesi gerekir. Kullanırken tencereyi çizmemeye özen gösterilmelidir.
Çelik tencere
Çelik tencereler en çok tercih edilen tencerelerdir. Çizilmeden korunduklarında uzun süre kullanılabilirler. Yüksek ısıya dayanıklıdırlar ve yiyecekler içlerinde saklanabilir. Çelik tencereler genel olarak sağlıklı pişirme gereçleridir. Tabanı çift katlı yapılan çelik tencereler daha uzun süre aşınmadan kullanım sağlayabilirler.
Teflon tencere
Diğer bir tencere çeşidi teflon tencereler. Teflon tencereler yine çokça mutfaklarımızda kullandığımız pişirme gereçleridir. Çelik tencerelere göre daha hassas ve kullanımına dikkat edilmesi gereken bir tencere çeşididir. Günümüzde teflon tencerenin kullanımının zararları konusunda oldukça fazla çalışma bulunmaktadır. Teflon plastik türevi bir madde olduğundan ve kolayca aşınabilir bir tabana sahip olduğundan yiyeceklere kimyasal madde bulaştırması olasılığı oldukça yüksek bir tencere çeşididir. Tiroit hormonu bozukluğuna yol açtığına dair çalışmalar bulunmaktadır. Teflon tencereleri tercih etmemek sağlığımız açısından daha yararlı olacaktır.
Alüminyum tencere ve gereçler
Diğer bir tartışmalı malzemeyse alüminyum ve alüminyumdan üretilmiş mutfak gereçleri. Alüminyum tencereleri kullanırken dikkatli olmak gerekir. İçlerinde yiyecek bekletmemeli, pişmiş yiyecekleri cam kaplarda buzdolabında muhafaza etmelisiniz. Alüminyum kaplar eski ve aşınmışsa kullanmaktan kaçınmalısınız.
Porselen tencere ve gereçler
Porselen pişirme kapları da toprak türevi maddelerden üretildikleri için ısıya çok dayanıklı değillerdir ve üzerinde işleme, boya olmayanları tercih edilmelidir. Seramik pişirme kapları bir başka tencere çeşididir. Seramik pişirme kabı alırken %100 seramikten üretilmiş olmasına dikkat edilmeli ve çizilmeden kullanılmalıdır. Bakır kaplar ise kalaylanmadan asla kullanılmamalıdır.
Döküm tencere
En sağlıklı olduğu söylenen tencere çeşidi ise dökme demir tencerelerdir. Dökme demirden üretilen tencereler ağır olmaları dışında olumsuz bir etki barındırmıyorlar. Hatta pişirilen yemeklere demir geçirerek demir eksikliği rahatsızlıklarına iyi geldiğine dair çalışmalar bulunmakta.
Karıştırmak için kaşık seçerken bambu kaşıkları tercih edebilirsiniz. Çizilmemesi gereken tencereler için tahta kaşıkları kullanabilirsiniz. Bu malzemeleri bulaşık makinesinde değil elde yıkamaya ve iyice kurulamaya özen göstermelisiniz.
Mutfak gereçleri seçerken üretildiği malzemeye dikkat etmekte oldukça fayda var. Pişirdiğiniz yemeklerin içine bilmeden kimyasal karıştırıyor olabilir, üzeri mikroplarla kaplı kesme tahtalarında et kesiyor olabilirsiniz. Mutfak gereçlerini hijyenik muhafaza etmek yemeklerinizin kalitesini artırdığı gibi mutfak gerecinizi daha uzun süre kullanmanızı da sağlayacaktır. Genel olarak petrol türevlerinden üretilen gereçlerden uzak durarak, tencereleri çizmeden, yıkarken telle ovalamadan kullanarak bu riskleri en aza indirebilirsiniz.
