Adından da anlayabileceğimiz gibi Nordik yani Kuzey diyeti, İskandinav ülkelerinden esinlenilmiş bir beslenme biçimidir. Bu diyet soğuk olan ve balık tüketimi fazla olan ülkelerin beslenme tarzı ele alınarak oluşturulmuş bir diyettir. Besinlerin sağlıklı olmasının yanı sıra, diyetin sürdürülebilir ve uygulanabilir olması dikkate alınarak geliştirilmiştir. Nordik diyeti sağlık bir beslenme programından çok daha fazlasını içermektedir. Hem mental hem de fiziksel iyilik halini hedefleyen bu diyet biçimi aslında tüm beslenme tarzını değiştirmekle başlıyor.
NORDİK DİYETİN FAYDALARI ZARARLARI
İskandinav ülkelerinin (Danimarka, İsveç, Finlandiya, İzlanda, Norveç) yeme içme ve mutfak kültürünü baz alan Nordik diyetinin kanıtlanmış bir yan etkisi veya zararı bulunmamaktadır. Kardiyovasküler hastalıkların azalmasında, kan basıncının düzenlenmesinde, tip2 dm ve obeziteden kaçınılmasında yardımcı olduğu bilinmektedir. Kan yağlarının düzenlenmesinde ve kilo kontrolü sağlanmasında etkili olduğu gözlemlenmiştir. Bazı çalışmalar bu diyetin kansere yakalanma riskini düşürdüğünü göstermektedir.
Nordik diyeti Akdeniz diyetiyle meyve sebze ve et tüketimi bakımından benzerlik gösterse de yağ tercihi olarak farklıdır. Akdeniz diyetinde zeytinyağı tüketilirken Nordik diyetinde yerli tereyağı ve kanola yağı kullanılır.
NORDİK DİYET NEDİR
Nordik diyeti genel olarak 3 temel prensibe dayanır.
İlk olarak sebze ve meyve tüketimi artırılarak et tüketimi düşürülür. Günlük alınması gereken kalorinin büyük çoğunluğunu sebze ve meyvelerden alarak vitamin-mineral alımını arttırmak amaçlanır. Et tüketimi minimuma indirilerek doymuş yağdan ve kolesterol içeriğinden kaçınılır. Etten alınan protein yerine bitkisel protein tercih edilir. Böylelikle liften zengin beslenme de sağlanmış olur. Bir köfte kadar etten alınan kalori neredeyse iki tabak sebze yemeğinin kalorisine eşit olduğu için daha fazla yemek yiyormuş hissi oluşturur. Doygunluk artar ve kilo kontrolü açısından kolaylık sağlar. Eğer et tükettiğiniz bir öğün olacaksa da bunun yanında mutlaka bolca yeşillik tüketmelisiniz. Nordik diyeti kalorinin büyük kısmının bitkilere ayrıldığı bir beslenme modelidir.
İkinci olarak yapılması gereken tüketilen etin deniz ürünlerine çevrilmesidir. İskandinav ülkeleri balıkçılıklarıyla ünlü ülkeler oldukları için balık tüketimi oldukça fazla olan ülkelerdir. Deniz mahsulleri tüketimini artırarak kaliteli protein almak amaçlanır. Deniz ürünleri yüksek protein içerir ve beslenme programını zenginleştirir. Kaliteli protein ile beslenmek yaşlılıkta kas kaybını önler ve obeziteden korur. Doygunluk hissini artırır. Farklı vitamin ve minerallerden yararlanılması için balık çeşitliliğini artırmak gerekir. Aynı zamanda deniz mahsulleri tüketimi omega-3 alımı için gereklidir. Omega-3 alımının fazla olduğu diyetler kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskini azaltırken obezite ve tip2dm’den korur. Burada dikkat edilmesi gereken nokta derin su balıklarından kaçınılmasıdır. Derin su balıklarının ağır metal içermesi sebebiyle yüzey balıkları tercih edilir.
Üçüncü prensip ise işlenmemiş, doğal, topraktan gelen ürünün direkt sofraya gelmesi ilkesine dayanır. Market ürünlerinden ve ithal edilen besinlerden kaçınmanız gerekir. İskandinav ülkelerinin kendine özgü kırsal alanlarda yetişen bitkileri vardır. Sofralarında bu bitkilere oldukça fazla yer verirler. Vitamin içerikleri zengin yabani bitkileri diyetlerine dâhil ederler. Nordik diyeti yapmak isteyen bir kişi de kırsal alanda yetişen, el değmeden sofraya gelen besinler tercih etmelidir. Dalından toplanan taneli meyveler, işlenmemiş sebzeler ve yerli üretim besinlerden oluşan beslenme programı oluşturmalıdır. Bu üç temel prensibin yanı sıra yine işlenmemiş buğday ürünlerini yani tam tahıllı ürünleri diyetinize dâhil edebilirsiniz. Tam tahıllı ürünleri tüketmek buğdayın rüşeymi ile birlikte alınmasını sağladığı için birçok fayda sağlamaktadır. Lif alımı açısından da oldukça önemlidir.
Ayrıca bu diyet uygulanırken pişirme yöntemi de büyük önem taşır. Düşük ısı gerektiren pişirme yöntemleri tercih edilmelidir. Yiyecekler pişirilirken buğulama, haşlama gibi yöntemler kullanılmalıdır.
NORDİK DİYETTE TÜKETEBİLECEĞİNİZ BESİNLER
Genel olarak Nordik diyetinde tüketilebilecek besinlere örnek verecek olursak balık tercihinizi somon, uskumru, sarıkanat, sardalye gibi yağlı balıklardan yana kullanmalısınız. Süt olarak az yağlı veya yağsız sütleri tercih etmelisiniz. Tam tahıllı makarnalar, bulgur, yulaf kepeği, arpa serbesttir.
Su, çay ve filtre kahve serbesttir. Meyve olarak antioksidan içeriği yüksek olan kırmızı taneli meyveleri tercih etmelisiniz. Yaban mersini, kuş üzümü gibi meyveler kullanılabilir. Kuru baklagillerin tüketimi serbesttir.
Her bireyin vücut gereksinmesi farklı olduğundan belirtilen miktarlar herkese uygun olmayabilir. Mutlaka kişiye özel diyetisyen kontrolünde planlanmış diyetleri uygulamalısınız. Nordik diyeti sağlıklı bir diyet şekli olsa da yazılan miktarlar ize fazla veya az gelebilir. Çok düşük kalorili diyetlerden kaçınmalısınız. Diyetisyen kontrolünde yürütülen diyetlerden daha verimli sonuç alabilirsiniz.
