Bildiğimiz gibi dünyanın son zamanlarda ortak bir gündemi var: Corona (Covid-19) virüsü. İlk olarak Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa zaman içinde yayılarak tüm dünyayı tehdit etmeye başlayan bu virüsle ilgili haklı olarak endişelerimiz var. Ancak tüm uzmanlar bu konuda bilinçlenmenin önemine vurgu yaparak, bunun virüsten korunmanın ilk adımı olduğunu söylüyorlar. Bol su tüketmek, elleri sık sık ve uzun süreyle sabunlamak, mümkün olduğunca kapalı ortamlara girmekten kaçınmak gibi uyulması gereken belli başlı kurallarla virüsün bulaşma ihtimalini minimuma indirmek mümkün. Fakat bunların yanı sıra, en az alınacak önlemler kadar önemli bir başka kural var, o da bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirerek vücudumuzun direncini artırmak. Biz, alınması gereken önlemlerin neler olduğu konusunu uzmanlara bırakarak, vücut direncimizi artırmak için doğa ile nasıl işbirliği yapabileceğimiz konusunda değinelim istedik.
Bağışıklık Sistemini Kuvvetlendirmek Neden Önemli?
Virüslerden ve hastalıklardan korunma yöntemlerinin ilki ve belki de en önemlisi sağlam bir bağışıklık sistemine sahip olmak. Çünkü virüsün bağışıklığı düşük insanlarda yayılmasının daha hızlı ve daha kolay olduğu bilinen bir gerçek.
Karmaşık ve dinamik bir yapıya sahip olan bağışıklık, vücudu koruyan kusursuz bir savunma sistemidir. Vücudu virüslere ve bakterilere karşı koruduğu gibi, çeşitli alerjenlere ve kanser hücrelerine karşı da önemli bir kalkan görevi görür. Bağışıklık sistemi zayıflamaya başladığında da vücut hastalıklara karşı bir açık hedef haline gelir.
Güçlü Bir Bağışıklık Sistemi İçin Neler Yapılmalı, Neler Yapılmamalı
1- Kaliteli Uyku
Pek çok yerde düzenli ve kaliteli bir uykunun vücut üzerindeki olumlu etkilerine dair yazılanları okumuşuzdur ama nedense bunu çoğunlukla göz ardı etmeye meyilliyiz. Günden biraz daha kazanmak için uykumuzdan kısıyoruz ama gece boyunca salgılanması gereken melatonin hormonu yetersiz kaldığında vücudumuzun tüm dengeleri bozuluyor. Çünkü melatonin hormonu tam bir antioksidandır ve antioksidan da bağışıklık sisteminin temel yapı taşlarından biridir. Bu nedenle akşam hafif bir öğünün ardından rahat ve kaliteli bir uyku, bağışıklık sistemimiz için son derece gerekli.
2- D Vitamini
D vitaminin bağışıklık sistemindeki savaşçı hücreleri harekete geçirdiği konusundaki bilimsel yayınlara göre, D vitamini rezervi dolu olan kişiler gribe daha nadir yakalanıyor ya da çok daha hafif atlatıyor. Kişinin vücudundaki ideal D vitamini oranı 80 ila 100 ng/ml aralığında olmalı. Gün ışığı en iyi D vitamini kaynağı olsa da, bunu besinlerle de desteklemek gerekiyor, bu yüzden D vitamini açısından zengin olan besinleri öğünlerinizden eksik etmeyerek kendinizi ve ailenizi koruyabilirsiniz.
D vitamininin bulunduğu besinler: Yağlı balıklar, süt, sığır karaciğeri, yumurta sarısı, somon balığı.
3- Yeterli Su Tüketimi
Hayır, gün boyu içtiğiniz fincan fincan kahveler ve çaylar buna dahil değil, bu nedenle sıvı ihtiyacınızı su ile karşılamanız bağışıklık sisteminizin zayıflamasına engel olacaktır. İdeali günde 10-12 bardak su tüketilmesidir. Eğer su içmekte zorlananlardansanız, limon sıkarak içmeyi deneyebilirsiniz. Ayrıca siyah çay yerine, bir antioksidan olan yeşil çayı gündelik hayatınıza dahil edebilirsiniz ancak elbette aşırıya kaçmamak koşuluyla.
4- C Vitamini
Bağışıklık sistemi için olmazsa olmazlardan olan C vitamini iyi bir antioksidandır. Bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudun direncini artırır, hastalıklarla savaşmada iyi bir yardımcıdır.
C vitamininin bulunduğu besinler: Kuşburnu, domates, portakal, mandalina, kivi, limon, maydanoz, tere, brokoli, karnabahar, ıspanak, biber, soğan.
5- Selenyum
Hemen hemen tüm deniz ürünlerinde bolca bulunan selenyum, bağışıklık sistemini güçlendiren önemli minerallerdendir ve uzmanlar tarafından günlük beslenmede mutlaka yer verilmesi gerektiği üzerinde durulmaktadır.
Selenyum nelerde var: Mantar, tam tahıllar, soğan, sarımsak, yumurta, hindi eti, Brezilya cevizi, balık.
6- Çinko
Özellikle mevsim geçişlerinde çinko ağırlıklı beslenmek oldukça önemli çünkü immun sistemi güçlendirerek metabolizmayı hızlandırması, çinkonun üstlendiği en önemli roller arasındadır.
Çinko içeren besinler: İstiridye en iyi çinko kaynağıdır. Bunun yanında kırmızı et, ıstakoz, yengeç gibi deniz mahsulleri, susam, rüşeym, fasulye, fındık, ceviz, kabak çekirdeği, kepekli tahıllar ve süt ürünleri de çinko içeren besinler arasındadır.
7- Omega 3
Bol bol balık tüketmenin vücuda sayısız faydası var çünkü Omega 3 yağ asitleri, bağışıklık sisteminin etkin çalışması için son derece önemli. Özellikle sardalya ve palamutun yoğun olduğu dönemlerde haftada birkaç kez balık yemeye özen göstermelisiniz. Omega 3 kaynağı olan diğer besinleri de unutmamak gerek, örneğin keten tohumunu salatalarınızda ve çorbalarınızda kullanmayı alışkanlık haline getirirseniz bağışıklık sisteminizi güçlü tutabilirsiniz.
Omega 3 hangi besinlerde var: Ceviz, badem, fındık, keten tohumu, semizotu.
8- Fermente Gıdalar
“Mayalanma” da denen fermentasyon işlemi, aslında biyokimyasal bir süreçtir. Bakteriler ve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla bir maddenin kimyasal olarak çürütülmesine fermente etme denir. Fermentasyon, gıdaların besin içeriğini artırdığı gibi bağırsak bakterilerini de zenginleştirir ve yiyeceklerin daha kolay sindirilmesini sağlar. Sağlıklı ve güçlü bir bağırsak için probiyotik bakımdan zengin bir beslenme diyeti uygulanmasının bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkileri vardır.
Hangi fermente gıdaları tüketmeliyiz: Kefir, ev yapımı yoğurt, lahana turşusu, salatalık turşusu, elma sirkesi.
9- B12
Son zamanlarda kendinizi bitkin, unutkan ya da depresif hissediyorsanız vücudunuz alarm veriyor olabilir. Özellikle sinir sistemi üzerinde çok etkin olduğu bilinen B12 rezervleriniz boşalmaya başladıysa vücudunuz buna tepki verir ve yaşadığınız bu duygu durum bozuklukları, bağışıklığınız için de bir tehlikedir.
B12 içeren besinler: Soya sütü, yumurta, et, balık, peynir, yoğurt
10- Kolesterol
İsmi kötü bir çağrışım yapsa da kolesterol, bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışabilmesi için son derece önemli. Vücudun yapıtaşlarından olan kolesterol zengini besinleri sofranızdan eksik etmeyerek, vücudunuzda oluşan hasarların onarılması için metabolizmanızı destekleyebilirsiniz. Yediğiniz yumurtanın serbest gezen tavuk yumurtası, tereyağınızın da halis tereyağı olması çok önemli.
Hastalıklara Karşı Bağışıklık Dopingi
Bağışıklığı güçlendiren vitamin ve mineraller bakımından zengin gıdalar tüketmek, düzenli ve kaliteli uyku, bol bol su… Hastalığa karşı dirençli olmanın anahtarlarını yukarıda listeledik. Ancak içlerinde bazı gıdalar var ki bunlara ayrı bir başlık açmak gerekiyor.
Sarımsak: Doğal bir antibiyotik olarak da bilinen sarımsak özellikle çiğ tüketildiğinde vücutta gerçek bir doping etkisi yaratıyor.
Zerdeçal: Antioksidan içeriği nedeniyle hızlı bir iyileştiricidir. Güçlü bir antienflamatuvar olan zerdeçal, özellikle Hindistan’da geleneksel bir tedavi aracıdır. Günlük 1-2 kaşık zerdeçal tüketiminin bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve hastalıkların atlatılmasında yardımcı olduğu biliniyor. Kronik bir hastalığı olanların ya da ilaç kullananların mutlaka doktoruna danışarak, önerilen dozlarda tüketmeleri gerektiğini de ekleyelim.
Karnabahar: Yüksek bir antioksidandır, hem sindirim sistemini korur hem de bağışıklığı güçlendirir.
Mantar: C vitamini, protein, lif, kalsiyum ve mineral içeren mantar, beyaz kan hücrelerinin üretimini artırdığı için vücudu enfeksiyonlara karşı korur, bağışıklık sistemi için önemli bir güç kaynağıdır.
Keten tohumu: Özellikle vegan ve vejetaryenler için vazgeçilmez bir Omega 3 kaynağıdır. Keten tohumu, serbest radikallerin yol açtığı hasarı azaltır ve bağışıklık sistemini kuvvetlendirici etkiye sahiptir.
Keten tohumu: Özellikle vegan ve vejetaryenler için vazgeçilmez bir Omega 3 kaynağıdır. Keten tohumu, serbest radikallerin yol açtığı hasarı azaltır ve bağışıklık sistemini kuvvetlendirici etkiye sahiptir.
