“Siyah yiyecek” dediğimizde birçoğumuzun aklına ilk gelecek şeylerden biri siyah havuç ya da siyah turp olur. Siyah makarna ya da pirinci yakın bir zaman öncesine kadar hayal bile edemezken, son zamanlarda hayatımıza yeni bir kavram dahil oldu: Aktif karbon. Bu maddenin kozmetiklerde kullanılmaya başlamasına reklamlar aracılığıyla şahidiz, siyah diş macunları, siyah yüz maskeleri derken mutfağımıza gelip yerleşmesi de fazla uzun sürmedi. Peki nedir bu aktif karbon?
Bunu bir kömür türü olarak basitçe açıklamak mümkün ama bu kömür bizim bildiğimiz türlerin aksine, Hindistan cevizi kabuğundan ve odundan elde ediliyor. Emici özelliğe sahip olan bu kömür türü daha fazla hijyen sağladığı için temizlik malzemesi olarak zaten kullanılıyordu, tıp alanında kullanımı ise ta 1 Dünya Savaşı zamanlarına dayanıyor. Zehri emme özelliğine sahip olduğu için özellikle arı ve böcek sokmalarında etkili bir madde. “Sıfır kalori” olduğu keşfedildiğinden beridir de tıpkı bir gıda boyası gibi sadece görsel amaçlı mutfak kültürlerinde yerini almaya başladı. Sadece görsel amaçlı diyoruz çünkü yiyeceklere renk vermek dışında başka bir fonksiyonu yok, çünkü herhangi bir tadı yok.
Aktif karbonun sağlığa yararlı ya da zararlı olup olmadığı konusunda yapılan araştırmalar hala birer iddia niteliğinde. Kanıtlanmış ve yayınlanmış bir sonucuna biz henüz rastlamadık. İlaçlarda toksinleri süzmek için kullanılıyor ancak tek başına ona “sağlıklı” dememiz için bu bilgiler yeterli değil. Sözün kısası; zehirlenmelere, bakterilerin neden olduğu ishale, böbrek rahatsızlıklarına, ağız sağlığına iyi geldiği söylense de bunların hepsi sadece söylentiden ibaret. Tabi bunda Hollywood ünlülerinin yarattığı moda akımlarının etkisi de az değil. Ortada henüz literatüre geçmiş bilimsel bir kanıt yok ama aynı şekilde zararlı olduğuna dair bir bilgi de olmadığı için, görsellik artırıcı olarak kullanılmaya devam ediyor. Dondurma yemek için gittiğiniz bir dondurmacıda simsiyah bir dondurma görürseniz şaşırmayın ama siz yine de tedbiri elden bırakmayıp ölçülü tüketin deriz.
Yurt dışında yaşayanların daha aşina oldukları, bizimse hayatımıza yeni yeni dahil olmaya başlayan siyah yiyeceklere örnekler:
Siyah makarna: Öğrenci dostu, pratik yemeklerin tartışmasız birincisi, neredeyse “her şeyli” yapılabildiği için de en özgür yemeği makarna, bu kez bir değişiklik yapıp karşımıza simsiyah çıktı. Bir tabak dolusu siyah makarna gördüğünüzde ne hissedersiniz bilmiyoruz ama tadıyla ilgili bir fark bulamayacağınız kesin. Ancak İtalya’da makarnaya siyah rengini veren mürekkep balıklı tariflere de denk gelebilirsiniz, deneyenler lezzetinin oldukça kendine özgü olduğunu söylüyorlar.
Siyah pirinç: “Çin imparatorlarının ömrü uzatan mucizesi” diye satılmaya başlayan bu pirinçleri artık market raflarında görmeniz mümkün. Söylenene göre o zamanlar sadece imparatorlar siyah pirinç tüketebiliyormuş, halkın yemesi yasakmış. Ancak bu pirincin genetiğiyle oynanmamış, tamamen doğal bir ürün olduğu, rengini ise antosianinler, sianidin ve beta glukositten aldığı ve son derece sağlıklı olduğu da söyleniyor.
Siyah ekmek: Bunu geçtiğimiz günlerde haberlere konu olan ünlü bir fast-food markasından da hatırlayabilirsiniz. Yenilikleri seven Japonya’da, fast-food restoranının menüsüne “Kuro (Siyah)” olarak dahil edilen hamburgerin ekmeği de, soğanı da, içindeki mayonezi de hatta peyniri de simsiyah. Kömüre batırılıp çıkarılmış gibi duran bir hamburgerin iştah açıcı olup olmadığı ise sorgulanır.
Siyah dondurma: İşte gastronomi alanında önemli bir inovasyon daha! Külahına kadar siyah bir dondurmaya henüz ülkemizde rastlanmadı yanılmıyorsak ama yurt dışında bu kadar popüler olduğuna göre bize gelmesi de yakındır.
Siyah latte: Yine bir yurt dışı örneği. Ama bunca yiyecek ve içeceğin arasından en az garipseyeceğimiz bu olurdu sanırız.
