Fransızcası “pain d’épices” yani baharatlı ekmek olan ancak esasen dağılan dokusuyla keki daha fazla anımsatan bu lezzetin tarihi oldukça eskiye dayanıyor. Tatlı baharatların cezbedeci kokusuna siz de “hayır” diyemiyorsanız aşağıda bulunan tarifi mutlaka denemenizi ve bir bardak yeşil çay eşliğinde tüketmenizi tavsiye ederim. Ama gelin önce bu doyurucu lezzetin tarihine bir göz atalım.
Tarihte zencefilli kekin tüketimine ilk olarak Antik Mısır’da rastlıyoruz ancak bu daha ziyade “ballı ekmek/kek” tarzında bir yiyecek. Hatta Aristofanes’in “melitounta” adı verilen, susam unu ve balla hazırlanan bir yiyecekten bahsettiğini biliyoruz, bazı kaynaklar da Athena’nın Rodos’ta “melilates” adı verilen ekmekleri sattığından dem vuruyor.
İnsanlık tarihinin ilk ansiklopedisini yazan Gaius Plinius Secundus, Romalıların “panis mellitus” adı verilen, üzerine bal gezdirilmiş kızarmış bir tür ekmek tükettiklerinden de bahsediyor. Ancak tüm bunlar günümüzdeki zencefilli kekin tarihinin hepsini oluşturmuyor.
Bugünkü haliyle bildiğimiz zencefilli ya da baharatlı kekin temeli Mekong’a dayanıyor, Çinceden motamot çevirisiyse bal ekmeği anlamına geliyor ve 10. yüzyıldan itibaren un, bal ve çeşitli baharatların karışımından yapılarak tüketiliyor. 13. yüzyıla dayanan belgelere göre, Mekong, Cengiz Han’ın savaşmaya giden askerleri için hazırlanıyordu.
Orta Çağ’da ise, Haçlı Seferleri boyunca Batılılar bu muhteşem tarifle tanıştılar ve yanlarında bu tarifle döndüler.
Almancada Lebkuchen denen zencefilli kek, Ulm’da 1296 senesinde yapıldı ve ünü Kutsal Roma İmparatorluğu manastırlarında büyük bir hızla yayıldı. 1453 senesine atıfta bulunan bir kaynağa göre, zencefilli kek Marienthallı pederlerin Noel sofralarını süsleyen bir lezzetti.
1725 yılında, Wissembourg’da Polonya Kralı Stanislas’ın mutfağında çırak olarak çalışan ve zencefilli ekmek yapan Nicolas Stohrer, daha sonradan Fransa‘nın kraliçesi olup Versailles’da yaşayacak olan Marie Leszczynskaia‘nın en sevdiği pastacısı haline gelmişti.
Bu kadar tarih yeter, gelelim tarifimize!
MALZEMELER
- 250 g bal
- 250 g un
- 100 g pudra şekeri
- 1 paket kabartma tozu
- 1 paket vanilya
- 1 çay kaşığı yeşil anason tozu
- 1 çay kaşığı toz muskat
- 1 çay kaşığı tarçın
- 1 çay kaşığı zencefil tozu
- 2 yumurta
- Bir çay bardağı süt
Yapılışı
250 g balı mikrodalgada veya tencerede ısıtıyoruz. O esnada unu, kabartma tozunu, şekerleri ve baharatları bir kapta karıştırıyoruz. Ahşap bir kaşık yardımıyla balı karışımın içine döküyoruz. Ardından iki yumurtayı yavaş yavaş karışımımıza ekliyoruz, ılık sütü de homojen bir karışım elde etmek için kabımızın içine döküyoruz. Tüm bunları yaparken fırınımızı 160 dereceye ayarlamayı da ihmal etmiyoruz ki fırınımız önceden güzelce ısınsın. İyice yağlanmış ve unlanmış kek kalıbına karışımın hepsini döküyoruz. Fırında 1 saat pişmeye bırakıyoruz. Fırından çıkardığımız zencefilli keki tamamen soğuduktan sonra dilimliyoruz. Ancak hemen tüketmiyoruz, en az 24 saat dinlenmesi gerekiyor kekimizin. Alüminyum folyo içerisinde bir haftaya kadar taze kalan bu keki denemeyi ihmal etmeyin. Afiyet olsun!
