Hıdırellez; Orta Asya, Orta Doğu ve Anadolu’da kutlanan mevsimlik bir bayramdır. Türkiye’de 5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gecede kutlanır. Ülkemizde, özellikle kırsal kesimlerde ve Doğu Anadolu’da büyük coşkuyla kutlanır. Jülyen takvime göre 5 Mayıs gecesi kış günlerinin bittiği sıcak yaz günlerinin başladığı gün olarak bilinir. Ülkemizde Hıdırellez akşamının olmazsa olmaz adeti ateş üzerinden atlamaktır. Bu eylem inanışa göre nazarlardan, kötü insanların düşüncelerinden kurtulmak, korunmak için yapılır. Hastalıklardan koruduğuna da inanılır. Yine bu gece gülün altına kâğıda yazılan dilekler gömülür veya bağlanır ve sabahına suya atılıp gerçekleşmesi için dua edilir.
Hıdırellez gecesi hakkında birçok rivayet bulunmaktadır. Anadolu, Mezopotamya, Orta Asya kültürlerine ait olduğu düşünülmektedir. En çok bilinen hikâyesi Hıdırellez gecesinde Hızır ve İlyas’ın buluşması hikâyesidir. İnanılışa göre bu gece karada yardıma koşan Hızır ve denizde yardım eden İlyas’ın yeryüzünde buluştukları ve yardım isteyenlerin yardımına koştukları rivayet edilir. Hıdırellez kelimesi bu iki ismin birleşmesi ile oluşmuştur.
Hıdırellez akşamı geniş alanlarda toplanılır ve yemekler pişirilir. Bu geceye özgü olarak farklı yörelerde farklı yemekler pişirilir. Hızır ve İlyas’ın Antakya yöresinde ve Güneydoğu Anadolu’da buluştuğu rivayet edildiği için özellikle bu yörelerde özel yemekler pişirilir. Trakya bölgesinde de Hıdırellez’e özgü yemekler pişirilir. Biz de sizler için birkaç Hıdırellez tarifi hazırladık. Afiyet olsun.
HIDIRELLEZ KURABİYESİ
MALZEMELER
- 3 adet yumurta
- 1 su bardağı yoğurt
- 1 su bardağı sıvı yağ
- 1,5 su bardağı şeker
- 1 paket kabartma tozu
- 1 çay kaşığı tarçın
- 6-7 su bardağı un
Yapılışı
Yumurtaları bir kaba kırdıktan sonra toz şekeri, kabartma tozunu ve sıvı yağı ekleyip karıştırın. Yoğurdu, unu ve tarçını da karıştırarak yoğurun ve kulak memesi kıvamı elde edin. Elinize yapışmamasına özen gösterin ve top halinde yuvarlamaya başlayın. Pişirme kâğıdı serilmiş tepsiye dizin ve 180 derecede önceden ısıtılmış fırında 30 dakika pişirin.
HIDIRELLEZ ÇORBASI
MALZEMELER
- 10 adet mantar
- 1 çay bardağı arpa şehriye
- 3 çorba kaşığı nişasta
- 1 çorba kaşığı tereyağı
- 1 kâse yoğurt
- 1 yumurta
- 1 limonun suyu
- 1 çorba kaşığı sirke
- 1 sarımsak
- Pul biber
- Karabiber
- Tuz
- 1,5 litre sıcak su
- 1 havuç
Yapılışı
Küp küp mantarları doğrayıp tereyağında kavurun. Kavrulan mantarlara nişastayı, sarımsakları ekleyin ve 1 litre sıcak su koyun. Küçük parçalar halinde doğranmış havuçları ekleyin. Arpa şehriyeleri ekleyip pişirmeye devam edin. Terbiyeyi hazırlamak için yoğurt, limon ve yumurtayı iyice çırpın ve çorbaya ekleyin. İyice piştikten sonra pul biber ve karabiberle servis edin.
HIDIRELLEZ PİLAVI
MALZEMELER
- 1 kg kemikli tavuk eti
- 4 su bardağı pirinç
- 4 adet taze soğan
- Bir tutam taze nane
- Bir tutam dereotu
- Bir tutam maydanoz
- Yarım fincan zeytinyağı
- 2 yemek kaşığı tereyağı
- 3 su bardağı tavuk suyu
- 1,5 su bardağı kaynamış su
- Tuz
- Karabiber
Yapılışı
Yeşillikleri bir kaba doğrayın. Tavukları bir tencerede haşlayın. Yağları bir tavda eritip pilavı kavurmaya başlayın. Kaynamış suyu ve haşlanmış tavuklardan aldığınız 3 bardak tavuk suyunu ekleyin. Tuzunu da ekledikten sonra yeşillikleri de ekleyip pişmeye bırakıyoruz. Pilav tam pişmeden fırına girebilen bir tepsiye pilavı koyun. Haşlanmış tavuk parçalarını üzerine ekleyip salçalı su hazırlayıp üzerine dökün. Fırında 10-15 dakika pilav suyunu çekip tavuklar kızarana kadar pişirin.
HAŞHAŞLI HIDIRELLEZ ÇÖREĞİ
MALZEMELER
Hamuru için
- 4 çay bardağı süt
- 200 gram eritilmiş tereyağı
- 2 adet yumurta
- 2 tatlı kaşığı maya
- 2 çay kaşığı tuz
- 1 çay bardağı toz şeker
- 8 su bardağı un
Haşhaşlı harcı için
- 4 yemek kaşığı dolusu haşhaş ezmesi
- 8 yemek kaşığı toz şeker
- 10 yemek kaşığı sıvı yağ
Yapılışı
Hamuru için un harici malzemeleri karıştırın. Unu yavaş yavaş ekleyip yoğurun. Üzerini örtüp mayalanmaya bırakın. Başka bir kapta iç harcını hazırlayın. Sürülebilecek kıvama gelinceye kadar karıştırın. Mayalanan hamuru düz bir zeminde açın. İç harcı sürün ve rulo şeklinde dolayın. Daha sonra 2 parmak kalınlığında kesin ve tepsiye dizin. Tepside 10-15 dakika bekledikten sonra fırını 190 dereceye ayarlayıp üzeri kızarıncaya kadar pişirin.
