Biberiye, Akdeniz‘e özgü hoş kokulu bir bitkidir. Biz onu genelde mutfak baharatlarından biri olarak görmüş olsak da parfüm yapımından sağlık alanına kadar birçok kullanım alanına sahiptir. Biberiye, kekik, fesleğen ve lavanta gibi diğer pek çok bitki ile birlikte, nane ailesinin Lamiaceae adlı üyesidir. Bu bitki, tavuk ve kuzu eti gibi sadece mutfak yemekler için değil, aynı zamanda iyi bir demir, kalsiyum ve B-6 vitamini kaynağıdır.
Biberiye, eski çağlardan itibaren tıbbi alanda kullanılmaya başlanmıştır. O zamanlardan yakın geçmişe kadar özellikle kas ağrılarını hafifletmeye, hafızayı geliştirmeye, bağışıklık sistemini ve dolaşım sistemini güçlendirmeye yardımcı olması için kullanılmıştır.
Biberiye, 2 yıldan fazla yaşaması sebebiyle çok yıllıklı bitkidir diyebiliriz. Yaprakları genellikle yemek pişirmede kullanılır. Çok yüksek dozlarda tüketimi kusma, koma ve pulmoner ödeme neden olabilir.
BİBERİYENİN FAYDALARI
- Antioksidan ve anti-inflamatuar bileşik özelliği: Biberiye, bağışıklık sistemini güçlendirmeye ve kan dolaşımını iyileştirmeye yardımcı olduğu düşünülen zengin bir antioksidan ve anti-inflamatuar bileşik kaynağıdır. Laboratuvar çalışmaları, biberiyenin, serbest radikaller olarak adlandırılan zararlı parçacıkları nötralize etmede önemli bir rol oynayan antioksidanlar açısından zengin olduğunu göstermiştir.
- Sindirimi iyileştirir: Avrupa’da, biberiye, hazımsızlık tedavisine yardımcı olmak için sıklıkla kullanılır. Aslında, Almanya E Komisyonu ,biberiyenin hazımsızlık tedavisine faydasını onayladı. Ancak, genel olarak şu anda bu iddiayı destekleyecek yeterli bilimsel kanıt bulunmadığını bildirelim.
- Hafıza ve konsantrasyonu arttırır: Psikofarmakoloji Terapötik Gelişmeler’de belirtilen araştırmaya göre, biberiye aroması kişinin konsantrasyonunu, performansını, hızını ve doğruluğunu ve ruh hallerini iyileştirebilir.
- Nörolojik korumayı sağlar: Bilim adamları biberiyenin beynimiz için de sağlıklı olabileceğini keşfetmişlerdir. Biberiye, beyindeki serbest radikallerin zarar görmesine neden olabilecek karnavalik asit adında bir madde içerir. Farelerde yapılan bazı çalışmalar biberiyenin inme geçirmiş kişiler için yararlı olabileceğini belirlemiştir. Biberiye, beyin hasarına karşı koruyucu gibi bir görev yapar ve iyileşmeyi sağlar.
- Beynin yaşlanmasını önler: Bazı çalışmalar biberiyenin beyin yaşlanmasını önlemeye önemli ölçüde yardımcı olabileceğini ileri sürmüştür. Alzheimer’ın önlenmesi için biberiyenin terapötik özelliği bu tezin önemli bir savunucusu olmuştur, ancak daha fazla çalışma ve yeterli kanıta ihtiyaç vardır.
- Kanser hücrelerini yavaşlatır: Onkoloji Raporları’nda yayınlanan araştırmada, ham etanolik biberiye özütünün (RO) lösemi ve meme karsinom hücrelerinin yayılmasını yavaşlattığı tespit edilmiştir. Biyobilimler, Biyoteknoloji ve Biyokimya dergilerinde yayınlanan bir başka çalışma, biberiyenin bir anti-enflamatuar ve anti-tümör ajanı olarak vücuda yararlı olabileceği sonucuna varmıştır. Ayrıca, Gıda Bilimleri Dergisi’nde yayınlanan bir raporda, biberiye özünün öğütülmüş ete eklenmesi, pişirilirken ortaya çıkabilecek kansere neden olan maddelerin oluşumunu azalttığını ortaya koymuştur.
- Makula dejenerasyonuna karşı koruma sağlar: Stuart A. Lipton, Ph.D. tarafından yönetilen Oftalmoloji ve Görsel Bilim Dergisi’nde yayınlanan bir çalışma, biberiyenin önemli bir bileşeni olan karnosik asidin göz sağlığını önemli ölçüde artırabildiğini ortaya çıkarmıştır. Bunun, Amerika’da en yaygın göz hastalığı olan yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi dış retinayı etkileyen hastalıklar için klinik uygulamalara sahip olabilineceği sonucuna varılmıştır.
BİBERİYENİN KULLANIM ALANLARI
Biberiye, bildiğimiz gibi yağı çıkarılan bir bitkidir. Yağ yapraktan çıkarılır ve ilaç yapımında kullanılır.
Biberiye, mide ekşimesi, bağırsak gazı (gaz), karaciğer ve safra kesesi şikayetleri ve iştah kaybı dâhil olmak üzere sindirim problemlerini çözmek için kullanılır. Ayrıca gut, öksürük, baş ağrısı, yüksek tansiyon ve yaşa bağlı hafıza kaybını azaltmak için kullanılır.
Aktar ve birçok marketlerde çay yapmak için kurutulmuş biberiye yaprakları bulabilirsiniz. Örneğin bazı kadınlar adet dönemlerinde kan akışını kolaylaştırmak ve arttırmak için böyle zamanlarda biberiye çayı içmektedirler.
Biberiye, kelliği önleme ve tedavi etme için cilde uygulanarak kullanılır ve dolaşım problemleri, diş ağrısı, egzama gibi cilt hastalıkları ve miyalji, siyatik ve interkostal nevralji gibi eklem veya kas ağrısının tedavisine yardıımcı olur. Aynı zamanda biberiye yağı yaraları iyileştirmede, banyo sonrası masajlarda ve bir tür böcek kovucu olarak kullanılır.
Mutfakta biberiye, genellikle baharat olarak kullanılır. Yaprağından baharat olarak, yağından ise içeceklerde kullanılır.
Üretimde ise, biberiye yağı sabunlarda ve parfümlerde kokulu bir bileşen olarak kullanılır.
