Sağlık için sayısız faydasıyla bilinen ısırgan otu, genellikle yabani olarak ve her tür toprakta yetişebilen bir bitkidir. Latince ismi “Urtica” olan ısırgan otu dokunulduğunda kaşıntı ve kızarıklık yaratmasından dolayı bu ismi almıştır. Bitki üzerindeki tüyler bitkiye dokunulduğunda kırılır ve içerisinde yer alan formik asit gibi maddeler de dokunulan yerde kaşıntı-kızarıklık hissi yaratır. Bu özelliği sayesinde bitki de kendini çeşitli organizmalara ve haşerelere karşı koruyabilmektedir.
Yetişmesi için özel bir toprağa ihtiyaç duymayan ısırgan otu yol kenarlarında, bahçelerde, tarlalarda kendi kendine yetişebilmektedir. Daha çok ilkbahar-yaz dönemlerinde çiçek açmakta ve yazın da toplanmaktadır.
Vitamin ve Mineral Kaynağı
Zengin vitamin ve mineral içeriğine sahip bu bitkinin tüketimi uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir. Bol miktarda içerdiği A ve C vitaminleri sayesindeki antioksidan özelliği vücutta serbest radikallerin oluşumunu önlemektedir. Bu sayede bitkinin kanser tedavisine yönelik kullanımı ile ilgili çeşitli araştırmalar yapılmaktadır.
Isırgan otunun sayısız faydası içerisinde toksin atma, böbrek taşı oluşumunu önleme, tansiyonu düzenleme, kalp sağlığını koruma gibi etkileri yer almaktadır. Vücutta kırmızı kan hücrelerinin üretimi için gerekli olan C vitaminini ve demiri bol miktarda içerdiği için ısırgan otu anemiye de iyi gelmektedir. Alyuvar üretiminin artmasıyla kan dolaşımı da artar ve böylelikle vücuttaki yaralar da daha hızlı iyileşmiş olur. Düzenli tüketilmesi ile kronik yorgunluk durumunu önlemede de oldukça faydalıdır. Diğer taraftan ısırgan otu suyu ile ayakların yıkanıp masaj yapılması da yine romatizma ağrısında kullanılan bir yöntemdir. Isırgan otu suyu antibakteriyal özelliği ile tonik olarak kullanılmakta, bu sayede ağız ve diş bakımında etkili olmaktadır. Tüm bu özelliklerine ek olarak ısırgan otu cilt güzelliği, cilt lekelerinin giderilmesi, saçların beslenmesi ve kuvvetlendirilmesinde de kullanılmaktadır.
Isırgan otunu ister suyunu kaynatıp, ister yiyeceklerin ve içeceklerin içerisine katıp tüketmek mümkün. Özellikle Karadeniz mutfağında sıklıkla yapılan ısırgan otu çorbası bu bitkinin en lezzetli hallerinden biri. Çorbanın yanı sıra pastalarda, keklerde, sosların içinde, smoothie gibi içeceklerde de lezzeti ve aromayı arttırıyor.
Bizler de bu yazımızda ısırgan otu ile yapabileceğiniz birbirinden lezzetli tarifleri sizler için derledik. Afiyet olsun.
Isırgan Otu Çorbası
Malzemeler:
- 1 kg ısırgan otu
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 4 su bardağı su
- 1 adet doğranmış soğan
- 1 çay bardağı pirinç
- 4 su bardağı tavuk suyu
- Bir tutam tuz
- Bir tutam karabiber
Yapılışı: Büyük bir tencerede suyu tuzla kaynatın. Ardından ısırganları içine atıp yumuşayıncaya dek pişirin. Pişen ısırganları kevgir ile süzün ve soğuk sudan geçirin. Daha sonra ısırganları ayıklayıp kenara alın. Bu esnada başka bir tencerede zeytinyağını ısıtıp soğanları ilave edin ve soteleyin. Soğanlar kahverengileşmeye başladığında içine pirinci, tavuk suyunu ve ısırganları ilave edin. Hafifçe karıştırdıktan sonra tencerenin kapağını kapatıp 15-20 dakika kadar pişirin. Pişen çorbanızı blenderden geçirip püre haline getirin. Son olarak tuz ve karabiber katıp karıştırarak 5 dakika daha pişirin. Piştikten sonra servis yapın.
Isırgan Otlu Muffin:
Malzemeler:
- ½ kg ayıklanmış ısırgan otu
- 2 yemek kaşığı yumuşamış tereyağı
- 4 su bardağı kaynar su
- 1 su bardağı toz şeker
- 3 adet yumurta
- 1 adet limon kabuğu rendesi
- ½ adet limonun suyu
- 2 su bardağı un
- 2 çay kaşığı vanilya özü
- 1 paket kabartma tozu
- Bir tutam tuz
- 2 su bardağı krem şanti
Yapılışı: Fırını önceden 180 dereceye ısıtın. Büyük bir tencereye kaynar suyu koyup ısırgan otunu ilave edin ve 3-4 dakika kadar pişirin. Pişen ısırganları soğuk sudan geçirip blenderle püre haline getirin. Büyük bir kapta tereyağı, un, kabartma tozu, tuz ve şekeri birleştirip karıştırın. Başka bir kapta yumurtaları çırpıp içerisine ısırganları, vanilyayı, limon kabuğunu ve limon suyunu ilave edip iyice karıştırın. Yumurtalı karışımı unlu karışımla birleştirip tekrar iyice karıştırın. Karışımı kek kalıplarına döküp fırında 25 dakika kadar pişirin. Piştikten sonra soğutup krem şanti ile süsleyin ve servis yapın.
Isırgan Otlu Kek
Malzemeler:
- 2 su bardağı un
- 3 yemek kaşığı bal
- 1 su bardağı süt
- 1 çay bardağı toz şeker
- 1 paket vanilin
- 1 paket kabartma tozu
- 3 adet yumurta
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- ½ kg ayıklanmış ısırgan otu
- 4 su bardağı kaynar su
Yapılışı: Fırını önceden 180 dereceye ısıtın. Büyük bir tencereye kaynar suyu alıp ısırganları ilave edin ve 4-5 dakika kadar pişirin. Pişen ısırganları süzüp soğuk sudan geçirin. Ardından blenderden geçirip püre haline getirin. Geniş bir kapta yumurta, şeker ve balı birleştirip çırpın. Karışıma un, kabartma tozu, vanilin, zeytinyağı ve sütü ilave edip tahta kaşıkla iyice karıştırın. Son olarak ısırganı ekleyin ve tekrar karıştırın. Fırın kağıdı serdiğiniz borcama karışımı döküp fırında 20-25 dakika kadar pişirin. Piştikten sonra ılımasını bekleyip servis yapın.
Isırgan Otlu Makarna
Malzemeler:
- 3 su bardağı un
- 1 su bardağı irmik
- 2 adet yumurta
- 3 adet yumurta sarısı
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 yemek kaşığı su
- 2 su bardağı ayıklanmış ısırgan otu
- 2 adet rendelenmiş domates
- 1 yemek kaşığı tereyağı
Yapılışı: Geniş bir kapta un ile irmiği birleştirip karıştırın. Kalan malzemeleri karışıma ilave edin ve yoğurun. Hamur haline gelen karışımı açıp ince şeritler haline kesin. Kestiğiniz parçaları 30 dakika kadar dinlendirin. Ardından büyük bir tencerede su kaynatıp içerisine hamurlarınızı atın ve pişirin. Makarnanız pişerken küçük bir tavada tereyağını ısıtıp rendelenmiş domatesleri ilave edin. Pişen makarnanızı tabaklara bölüştürüp domatesli sosla süsleyin ve servis yapın.
Isırgan Otlu Smoothie
Malzemeler:
- 1 adet dilimlenmiş muz
- 2 dilim ananas
- 1 su bardağı süt
- ½ adet doğranmış avokado
- 1 adet dilimlenmiş salatalık
- 1 su bardağı ayıklanmış ısırgan otu
- 3-4 adet taze nane yaprağı
Yapılışı: Nane hariç tüm malzemeleri birleştirip blenderden geçirin. Karışımınızı servis bardaklarına paylaştırın. Nane yapraklarıyla süsleyin ve servis yapın.
