Lavanta, Akdeniz kökenli, yaprakları yeşil-gri bir bitki türü olup adını Latincede yıkamak anlamına gelen “lavare” kelimesinden almaktadır. Daha çok yüksek ve kırsal kesimlerde yetişen lavantanın yaklaşık 20 kadar türü vardır ve bu türlerden bazıları Karadeniz Bölgesi’nde de bolca yetiştirilmektedir.
Çoğunlukla parfüm sektöründe kullanılan lavantanın başta sinir sistemi olmak üzere sağlık açısından da birçok faydası bulunmaktadır. İçeriğindeki zengin A ve C vitaminleri, protein, kalsiyum, doymamış yağlar sayesinde etkili bir antioksidan, sindirim-bağırsak sistemini güçlendirici, böbrekleri koruyucu görev görmektedir. Lavanta aynı zamanda iştah açıcı, sinirlilik halini yatıştırıcı etkiye de sahiptir.
Kullanım alanı yaygın olan bu bitkinin yağı da birçok sorunun giderilmesinde kullanılmaktadır. Örneğin lavanta yağı birkaç damla yastığa damlatıldığında uykusuzluğu gidermeye yardımcı, yanık ve açık yaralara sürüldüğünde tedavi edici, saç derisine masaj yapıldığında ise yumuşatıcı ve güçlendiricidir.
Vücut için rahatlatıcı ve dinlendirici lavanta çayı, kurutulmuş çiçek ve sürgünlerinden 1 tatlı kaşığı kadarının üzerine 1 su bardağı kaynar su ilave edilerek ve sonrasında demlendirilerek elde edilmektedir.
Bu kadar yaygın kullanımı olan ve vücut için birçok faydası bulunan bu bitkiyi sizler için araştırdık ve mutfaklarınızda hazırlayabileceğiniz pratik, lezzetli tarifleri sizler için derledik. Afiyet olsun.
TATLI PATATES VE LAVANTALI ÇORBA
MALZEMELER
- 2 büyük boy tatlı patates
- 1/4 adet soğan
- 2 yemek kaşığı tereyağı
- 2 yemek kaşığı un
- 1/2 çay kaşığı tuz
- 1 yemek kaşığı limon suyu
- 2 tatlı kaşığı öğütülmüş lavanta
- 2 yemek kaşığı esmer şeker
- 2 fincan tavuk suyu
- 1 kâse rendelenmiş kaşar peyniri
- 4 adet taze biber
Yapılışı
Tatlı patatesleri küp küp doğrayıp bir tencereye üzerini su ile kaplayacak şekilde yerleştirin ve 20 dakika kadar pişirin. Soğuduktan sonra kabuklarını soyun ve atın. Patates pürüzsüz olana kadar karıştırıp tereyağı ve unu ilave edin. Daha sonra tuz, limon suyu, lavanta ve kahverengi şeker ekleyip tavuk suyuyla karıştırın ve 20 dakika kaynatın. Çorbayı kâselere aldıktan sonra rendelenmiş peynir ve biberle süsleyip servis yapın.
LAVANTALI BİFTEK
MALZEMELER
- 1/3 fincan sızma zeytinyağı
- 3 yemek kaşığı lavanta
- 3 yemek kaşığı hardal
- 500 g biftek
- 4 dal ince dilimlenmiş rezene
- 100 ml üzüm suyu
- 2 çorba kaşığı ince doğranmış maydanoz
Yapılışı
2 çorba kaşığı yağ ve hardalı bir araya getirin, bifteklere bulayın ve 30 dakika kadar ızgarada pişirin. Tencereye 2 çorba kaşığı yağ koyun ve rezeneyle orta ateşte pişirin. Biftekleri bu karışımın içine alın. Isıdan uzaklaştırın, biraz yağla çalkalayın ve maydanoz ekleyin. Etleri dilimleyin ve lavanta ve hardal ile servis yapın.
LAVANTA PUDİNGLİ EKMEK
MALZEMELER
- 1,5 fincan esmer şeker
- 2 adet büyük yumurta
- 2 çay kaşığı sıvı akçaağaç – lavanta şurubu
- 4 dilim tarçınlı kuru üzümlü kek
- 1/4 su bardağı yağ
- 1 avuç lavanta tomurcuğu
Yapıştır
Fırını 180 dereceye kadar önceden ısıtın. Tüm malzemeleri karıştırın ve bir tencerede 10 dakika pişirin. Pişen malzemeyi küp ekmeğin üzerine dökün ve yağlanmış tepside yarım saat daha pişirin. Fırından çıkarıp dinlendirin ve servis yapın.
LAVANTALI KURABİYE
MALZEMELER
- Yarım su bardağı tereyağı
- 1/2 fincan sıvı yağ
- 1,25 fincan şeker
- 2 adet büyük yumurta
- 1 tatlı kaşığı vanilya özü
- 2,25 bardak un
- 4 çay kaşığı kuru lavanta çiçeği
- 1 tatlı kaşığı kabartma tozu
- 1/2 çay kaşığı tuz
Yapılışı
Fırını 180 dereceye önceden ısıtın. Hafifçe ve kabarana kadar tereyağını, vanilya özünü, yağı ve şekeri karıştırın. Eklemeden sonra yumurtaları birer birer ekleyin ve iyice çırpın. Ayrı bir kâsede un, lavanta, kabartma tozu ve tuzu çırpın; yavaş yavaş krema karışımına dökün. Malzemeler iyice karıştıktan sonra şekil verin ve altın kahverengi olana kadar pişirin. Piştikten sonra biraz soğumasını bekleyip servis yapın.
LAVANTALI LİMONATA
MALZEMELER
- 2 bardak kaynar su
- 1 fincan lavanta çiçeği
- 2 su bardağı soğuk su
- 1 fincan limon suyu
- 1 su bardağı şeker
Yapılışı
Lavantayı bir sürahiye yerleştirin; kaynar suyu lavanta üzerine dökün ve plastik bir sargıyla örtüp 10 dakika kadar bekletin. Daha sonra lavantaları sudan çıkarın. Soğuk su, limon suyu ve şekeri sürahiye ilave edin ve şeker eriyene kadar karıştırın. İyice soğuduktan sonra limon ve lavanta ile servis edin.
