Sardalya ekonomik değeri düşük bir balık türüdür. Üst tarafı yeşilimsi, yanları gümüş rengi olan sardalya hamsiyi andıran ve hamsiden sonra en çok tüketilen balıktır. Pulları çok kolay şekilde dökülen sardalya avlandıktan sonra en çabuk bozulan balık türlerinden biridir. Bu yüzden hemen tüketilmesi ya da buzluğa atılması önerilmektedir. Sürü halinde yaşayan bu balıklara eski dönemlerde ateş balığı da denmekteydi. Yaklaşık olarak boyları 20 – 25 cm civarındadır. Daha küçük olanlara ise papalina denmektedir. Avlanmak için en uygun mevsimi temmuz – ekim ayları arasındadır. Çanakkale Boğazı’nda geçerek İstanbul’a bu zamanlarda gelirler. Okyanuslarda olan sardalyalar ise 30 – 35 cm boyutundadır ve çok fazla kılçıkları olduğu için pek tercih edilmektedir. En büyük olanlarına da tırsi denmektedir. Dünyanın pek çok yerinde avlanan sardalyanın anavatanı ise Portekiz’dir. Malta, Sicilya ve İspanya gibi ülkelerde de çok sık tercih edilmektedir. En lezzetli ve kaliteli avın ise Türkiye’de yapıldığı söylenmektedir.
Genellikle Ege Denizi taraflarında avlanan sardalya, birçok faklı yöntemle ve şekilde pişirilip sevilerek tüketilmektedir. Tazesinin yanı sıra konservesi de çok sık tercih edilmektedir. Orta boylu ve etli olması nedeniyle çok fazla tercih edilen balıklardandır. Sardalya aynı zamanda oldukça faydalıdır, protein açısında çok zengindir. 85 gramında yaklaşık 25 gram protein bulunmaktadır. Yağ asitleri açısından da zengindir. Bu da vücudu iltihaplara ve hastalıklara karşı korur. Aynı zamanda kalsiyum deposudur. Kemik gelişimi için özellikle tüketilmelidir. Bulundurduğu Omega 3 asitleri sayesinde ruhsal problemlerin de dengede tutulmasını sağlar. Balık türlerinin içinde yağ değeri en yüksek olan balıklardan da biridir bu yüzden sofralarımızda sıkça yer almalıdır.
Yağlı olduğundan kızartılması pek önerilmemektedir. Fırında yapılanı; en yaygın kullanılan halidir. Kalorisi de oldukça düşük olduğu için porsiyona dikkat ederek diyetlerinizde de rahatlıkla kullanabilirsiniz. Orta boyutlarda 1 sardalya yaklaşık 40 kaloridir. Buğulama ve ızgara yöntemini de kullanarak farklı tariflerle sofralarınızı şenlendirebilirsiniz. Bizde sizler için şuan tam mevsimi olan birbirinden farklı sardalya tariflerini derledik. Afiyet olsun.
BAHARATLI SARDALYA KIZARTMASI
MALZEMELER
- 7-8 adet orta boy sardalya
- 1 tatlı kaşığı kırmızı toz biber
- ½ tatlı kaşığı zerdeçal
- 1 çay kaşığı tuz
- 1 yemek kaşığı elma sirkesi
- 1 diş sarımsak
- 3-4 adet köri yaprağı
- 3-4 adet defne yaprağı
- Sıvıyağ
Yapılışı
Baharatları karıştırıp içine sirkeyi ekleyin. Ardından yıkadığınız balıkları baharat ve sirke karışımına iyice bulayıp 5 – 10 dakika kadar bekletin. Tavaya sıvı yağı ekleyip yaprakları dizin, ardından sarımsağı, en son balıkları koyun ve kızarana kadar pişirin. Ardından tabaklara alıp fazla yağını süzüp servis edin.
SOSLU SARDALYA KIZARTMA
MALZEMELER
- 1 kg fileto sardalya
- 2 yumurta
- 2/3 bardak maden suyu
- 6 yemek kaşığı mısır unu
- 8 yemek kaşığı un
- Tuz karabiber
- Sıvı yağ
Sos için
- 2 yemek kaşığı labne peyniri
- 1 yemek kaşığı krem peynir
- 1 yemek kaşığı mayonez
- 1 tatlı kaşığı zeytinyağı
- 1 küçük diş sarımsak
- 1 tatlı kaşığı limon suyu
- Tuz karabiber
Yapılışı
Sardalyaları yıkayıp, temizleyip hafif tuzlayın. Ardından bir kapta yumurta ve sodayı iyice karıştırın. Üzerine unları ve karabiberi de ekleyip hafif kıvamlı bir sos elde edene kadar karıştırın. Ardından balıkları bu sosa bulayın. Tavaya yağ koyup ısınınca balıkları kızartın. Ardından başka bir kapta önce peynir ve mayonezi iyice karıştırın. Sarımsağı rendeleyip kalan malzemeleri de karıştırın. Pürüzsüz bir kıvam elde edince bir kâseye koyup balıklarla servis edin.
SARDALYA SOMON KÖFTE
MALZEMELER
- 300 g patates
- 200 g somon
- 100 g konserve sardalya
- 1 diş sarımsak
- 1 defne yaprağı
- 1 çay kaşığı kurutulmuş tarhun
- 2 çay kaşığı tuz
- 75 ml beyaz şarap
- 50 g galeta unu ya da ekmek kırıntısı
- 1 yumurta
- 2 yemek kaşığı un
- İncecik doğranmış pırasa
- İnce ince doğranmış Frenk soğanı
- Karabiber
- 100 ml çırpılmış krema
Yapılışı
Öncelikle patatesleri haşlayın. Haşlanan patatesleri soyup iyice ezin. Önceden somonu bir kaba koyun içine şarap, defne yaprağı, tarhun, sarımsak ve tuz koyun ve folyoya sarıp yaklaşık 180 derece fırında 15 dakika pişirin. Somon soğuduktan sonra bir kabın içerisine ekleyin. Ardından patatesleri ve suyu süzülüp parçalanmış sardalyaları ekleyin iyice karıştırın. İçine Frenk soğanı da ekleyip gerekli miktarda sıvı koyarak kıvamlı hale gelmesini sağlayın. Ardından köfte şekli verdikten sonra önce una sonra yumurtaya sonra galeta ya da tekrar una bulayıp yaklaşık yarım saat buzdolabında bekletin. Bu sırada yaklaşık 2 dakika kaynamış suda pırasaları kaynatın. Ardından küçük küçük doğradığınız pırasaları tavaya aktarın ve kremayı döküp 5-6 dakika daha pişirin. Karabiber ekleyin. Kıvam alınca ocağın altını kapatın. Bu arada tavada yağda balıkları kızartın. Ardından yeşillikle beraber servis edin.
SARDALYALI AÇIK TOST
MALZEMELER
- 1 dilim tahıllı ekmek
- 1 tatlı kaşığı zeytinyağı
- 2-3 dilim yuvarlak kesilmiş kırmızıbiber
- 2 adet siyah zeytin
- 1 küçük diş sarımsak
- 2-3 dilim salatalık
- 2 parça konserve sardalya
- Tuz karabiber
Yapılışı
Önce sarımsak üstüne zeytinyağı ekleyip bekletin. Bu sırada ekmeği hafif kızartın. Ardından sarımsağı çıkarıp zeytinyağını ekmeğin üzerine sürün ve özdeşleşmesini sağlayın. Ardından çekirdeklerini çıkarıp kestiğiniz zeytinleri ekleyin. Dilimlediğiniz salatalık ve biberi de ekledikten sonra balıkları ekleyin. Tuz ve karabiberi de ekleyip servis edin.
SARDALYA SPAGETTİ
MALZEMELER
- 1 paket spagetti
- 4 – 5 diş sarımsak
- 3 – 4 yemek kaşığı zeytinyağı
- 100 g konserve sardalya
- 2 dilim beyaz ekmek
- Tuz – karabiber- kırmızıbiber
- Kıyılmış rezene
Yapılışı
Önce makarnaları tuzlu kaynar suda haşlayın. Ardından bir tavaya yağı ekleyin rendelenmiş sarımsakları kokusu çıkana kadar yakmadan kavurun. Ardından süzüp doğradığınız sardalyaları ekleyip baharatları ilave edin. 3-4 yemek kaşığı makarnanın haşlama suyundan ekleyip sosu kıvamlandırın. Ardından makarna ile birleştirip karıştırın. Son olarak ekmekleri kızartıp robotta çekin ve ekmek kırıntılarını da makarnaya ekleyin karıştırın ve kıyılmış rezene yapraklarını da ekleyip servis edin.
