Evde kullandığımız tavaların özelliklerini biliyor muyuz? Bir tava seçerken nelere dikkat ediyoruz? Sadece rengine ya da şekline vurulduğumuz tavalara mı gidiyor elimiz, yoksa belirleyici olan en önemli şey tavanın fiyatı mı? Öyle ya da böyle her birimizin evlerimizde kullandığımız tavalar hem sağlık hem de yemeğin lezzeti açısından son derece önemli. Biz bugün bu konuya bir kapı aralayalım ve bu araştırmaya döküm tavalarla başlayalım dedik çünkü uzmanlarca “en sağlıklı tava” olarak nitelendirilen döküm tavalarda pişen yemeklerin lezzeti de bir başka güzel oluyor.
Peki neden döküm tava? Onu bu kadar sağlıklı yapan ve diğerlerinden ayıran özelliği ne? Eriyik demirin tek parça halinde dökülmesiyle elde edilen döküm tavalar, diğer tavalara göre daha ağır ve kalın olurlar. Temizliği de diğerlerine göre biraz daha zordur ama avantajları da saymakla bitmez. Bir kere demir olduğundan ısıyı hızlı alır ve iletir; bu da özellikle et yemeklerinin çok iyi pişmesini ve mühürlenmesini sağlar. Çünkü ısınan bir tavaya eti koyduğunuzda tava ısısını kaybeder ama döküm tavada bu ısı kaybı minimumda olur.
İkincisi ise ısıyı eşit bir şekilde dağıtması; bu da hem yemeğinizin altının tutmamasına yarıyor hem de yemek güzelce demleniyor. Döküm bir tencerede ve tavada pişirilen yemeklerde lezzet ve koku içeriye hapsedildiği için aroma bakımından da son derece zengin oluyor. Isıyı uzun süre koruyan döküm tavalarda pişen yemekler daha az enerji harcadıklarından enerji tasarrufu sağlıyor, aynı zamanda fırına da girdiklerinden size zamandan da kazandırıyor.
Döküm tavaların sağlıklı olmasının ise birkaç nedeni var, bunlardan ilki ve en önemlisi kimyasal içermemeleri. “Yanmaz yapışmaz tava” olarak satılanların kaplandığı madde (PFC) ısıyla buluştuğunda buharlaşır ve yemeğe karışır, bu da uzmanlar tarafından kanserojen olarak nitelendiriliyor ve uzun vadede birçok sağlık sorununa sebep olabiliyor. Döküm tava kullanarak bunlardan korunacağınız gibi, pişerken yemeğinize karışacak olan demirle sağlığınız için iyi bir şey yapmış bile oluyorsunuz çünkü günlük demir ihtiyacımızın bir kısmını bu şekilde alabiliyoruz.
Döküm tavaları sağlıklı yapan bir diğer neden ise yemeklerinizi çok daha az yağla pişirme olanağı tanıması. Özellikle kızartmalarda tavayı biraz yağlamanız yeterli, fazlasına ihtiyacınız yok. Bu da döküm tavaları hem diyet hem de sağlık dostu yapmaya yetiyor.
Yani aslında birçok tarifin başrolü sanıldığının aksine malzemeler ve el lezzeti değil, kullandığımız ekipmanlar. Döküm tencere ve tavalar da başrolü daha uzun süre kimselere kaptırmamaya niyetli görünüyor.
Döküm Tavaları Kullanmak İçin İpuçları
Döküm Tava Seçimi
Döküm tavaların boyutları da şekilleri de birbirinden farklı. Piyasada farklı fiyat seçenekleri sunan birkaç marka göze çarpıyor, yorumlara ve fiyat performansa göre seçiminizi yapmadan önce dikkat etmeniz gereken birkaç şey daha var. Eğer yuvarlak bir tava seçecekseniz, et porsiyonlarını sığdırmanız biraz daha zor olacak, bu nedenle bizim önerimiz kare ya da dikdörtgen olanlarından tercih etmeniz. Çıkıntılı pişirme yüzeyleri olanlar genellikle et pişirmek için kullanılıyor, eğer sebze de sotelemek isterseniz yarısı çıkıntılı, yarısı düz olan modellerden alabilirsiniz. Bir de; eğer çıkıntıların yüksekliği fazlaysa köfte, tavuk sote gibi yemekleri yapmak bir hayli güç olacaktır çünkü yüksek çıkıntılar büyük parça etlerin pişmesinde etkili. Çıkıntıların düz ve ince olması ise etin çok iyi mühürlenmesini sağlıyor. Yani döküm tavanızı seçerken genellikle kaç kişiye yemek pişirdiğinizi ve en çok tercih ettiğiniz yemekleri göz önünde bulundurmanızda fayda var.
Döküm Tava Saklama
Döküm tavayı aldıktan sonra, daha uzun ömürlü olması için yapmanız gereken ilk şey, tavanızı hiç kullanmadan biraz deterjanla yıkamak ve zeytinyağı ile yağlayıp, 200 derecelik fırında 15 dakika pişirmek. Bu işlem, tavanızın üzerine bir katman daha eklenip daha iyi korunmasını sağlıyor.
Döküm Tava Yıkama
Aldığımız tavayı uzun yıllar kullanmak istiyoruz çünkü malum, çok da ucuz sayılmazlar. Hal böyle olunca hem kullanırken hem de temizleme esnasında dikkatli olmamız gerekiyor zira diğer tavalar gibi hoyrat davranmaya pek gelmiyorlar. Bir kere sıcak tavayı asla soğuk suyun altına tutmamak gerek, yemek kalıntılarını ayrıştırmak için biraz sıcak suyla birlikte ateşin üzerine alıp tahta bir kaşıkla nazikçe kazımak iyi bir yöntemdir. Daha sonra kirli suyu döküp kâğıt bir havluyla da iyice nemini aldıktan sonra tavanızı kaldırabilirsiniz.
Özellikle emaye katılmamış saf demir olanlarında kesinlikle deterjan kullanılmamalı, çünkü demirin gözenekli yapısında deterjan kalıntılarının kalması son derece muhtemel. Ayrıca paslanmayı önlemek için yıkadıktan sonra da mutlaka yağlanarak saklanmalı. Ancak yeni ürünlerde, yani içi ve dışı emaye kaplı döküm tavalar daha dayanıklı olduğundan bulaşık makinesinde bile yıkanabiliyor ancak siz yine de elde yıkamayı ve mümkünse deterjanla temas ettirmemeyi tercih edin.
