Orta Asya mutfağından olan Özbekistan mutfağında Türk mutfak kültürüne dayanır. Mutfağında diğer Türk boylarında olduğu gibi bol yemek çeşidine rastlanmaktadır.
Milli bir mutfak kültürüne sahip olan Özbekistan’da mutfak adetlerini ve yemek kültürünü belirleyen kavramlar; halkın yaşayışı, gelenek ve görenekler ve iklim şartlarıdır.
Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalı olan Özbekistan’da süt ve süt ürünleri ile yapılan yiyecekler ön plandadır. Çoğunlukla yetiştirilen koyun, keçi, sığır ve bazı yörelerde yetiştirilen at ve devenin sütleri tüketilmektedir. Bu sütlerden yapılan besinlere ise kımız ve şubat adı verilmektedir.
Yine sütten yapılan içecekler dışında yiyecekler de yöre içerisinde oldukça meşhurdur. Bu lezzetler arasında, ekşimik, katık ve sızma gibi yiyecekler vardır. İslamiyetin koyduğu emir ve yasaklara uygun olarak şekillenen Özbek mutfağında domuz hayvanının eti ve yağı kullanılmaz ancak ülkede yaşayan Gayri Müslimler tarafından tüketilir.
Gelişen teknoloji ile birlikte yemeklerde yalnızca hayvani yağlar değil ayçiçeği ve pamuktan elde edilen bitkisel yağlar da kullanılmaktadır. Yakın zaman ile birlikte bu yağlar arasına kayısı çekirdeği ve üzüm çekirdeği yağları da eklenmiştir.
Gelişen teknoloji Özbek mutfağında, pişirme yöntemlerinde de etkisini göstermektedir. Buna örnek olarak, tandırda yapılan ekmek ve hamur işleri ve yüksek ateşte buharla pişirme yöntemine sahip olan alüminyum ya da paslanmaz çelik tencereler gösterilmektedir. Bu tandır ve tencerelerde pişirilen yemeklerin daha lezzetli ve sağlık açısında beslenme değerlerine daha olumlu katkılarda bulunduğu bilinmektedir.
Bununla birlikte sırlı toprak kaplarda yapılan yemekler ve çay için özel yapılmış çaydanlık ile büyükçe kulpsuz piyale adı verilen seramik kaplarda mevcuttur.
Özbek halkı yemek pişirmeden önce ve yemek yapımı sırasında belirli kuralları uygular. Yemek yapımı öncesinde; kuru soğan, havuç ve kemikler ayrı ayrı pişirilmekte veya kaynatılmaktadır. Bir kızartma yemeği yapıldığında ise bitkisel ve hayvanî yağlar tercih edilmektedir.
Etin kemikli olarak pişirilmesinde ise bir inanış hakimdir. Öyle ki halk, kemik suyunda bir şifa olduğuna inanır. Bununla birlikte eti yağda kızartıp soğan ile servis etmekte Buhara yöresine ait adetlerdendir.
