Oldukça geniş bir içeriğe sahip olan Osmanlı mutfağında, tatlısından ana yemeğine pek çok tarif bulunuyor. Bu geniş lezzet yelpazesi arasından bugün sihirli bir iksiri yazımıza konuk ediyoruz. Şerbet sevenlerin daha önce ismini duymuş olması kuvvetle muhtemel olan Sirkengebin Şerbeti ile tanışmaya hazır mısınız?
Mevlana Celaleddin Rumi’nin de en sevdiği içeceklerden olan Sirkengebin Şerbeti, İbn-i Sina tarafından da tüketilmesi önerilen bir şifa deposu aynı zamanda.
Şerbet ismini, Farsçada bal anlamına gelen “Encübin” kelimesinden almıştır. Sirke ile balın karışımını ifade eden Sirkencübin kelimesiyle de anılan bu şerbetin ana malzemeleri, isminden de anlaşıldığı gibi sirke ve baldan oluşuyor. Bu iki lezzetin bir araya gelmesinin imkansız olduğunu düşünenler olabilir elbette ama ortaya inanılmaz dengeli bir lezzetin çıktığını gördüklerinde tıpkı bizim gibi çok şaşıracaklar.
Sirkengebin Şerbeti’nin geçmişinin ta Antik Yunan’a dayandığı söyleniyor. Rivayete göre bu şerbet bundan 2500 yıl önce tedavi amaçlı kullanılıyordu ve ismi de aynı Farsçadaki gibi sirke ve bal kelimelerinin bir karışımı olan “Oxymel” idi. Vücuttaki ödemi attığı, öksürüğü yumuşattığı ve sindirimi kolaylaştırdığı için Hipokrat tarafından da önerildiği söylenen şerbetin Osmanlı mutfağında yerini almasıyla birlikte bizim de külliyatımıza dahil olmuş oldu.
Dilerseniz yapımına bir göz atalım.
Malzemeler:
1 litre su
1 su bardağı elma sirkesi
2-3 yemek kaşığı çiçek balı.
Yapılışı: Sirkengebin şerbetinin tarifi konusunda farklılıklara rastlanabiliyor. Şerbet hazırlanırken farklı baharatlar ilave edilebildiği gibi sirke ve bal oranında da değişiklikler söz konusu olabiliyor. Bizlere ulaşmış olan bazı tariflerde sirke ve su miktarının eşit olması gerektiği belirtiliyor. Bu tarif doğrultusunda hazırlamak isteyenler 1 su bardağı suya 1 yemek kaşığı elma sirkesi ve 1 yemek kaşığı bal ilave ederek hazırlayabilir. Çeşitli baharatlarla lezzetlendirilebilen şerbette karanfil veya çubuk tarçın gibi tercihler denenebilir.
Sirkengebin şerbetini yaparken öncelikle rahatça karıştırabileceğiniz genişlikte bir sürahinin içerisine sirkeyi koyun. Sirkenin üstüne tahta kaşıkla bal ekleyin. Üzerine su da ekleyip iyice karıştırın. Son olarak tercihen üzerine karanfil ya da 1 adet çubuk tarçın da ekleyip 2 saat boyunca beklemeye bırakın. 2 saat bekleme sonrasında Sirkengebin şerbeti içmeye hazır. Sirkengebin şerbetini yemeklerden sonra içmenizde fayda vardır. Her gün bir bardak içebilirsiniz. Birçok faydası olan Sirkengebin şerbetinin içerisinde sirke bulunduğu için reflü, ülser gibi hastalığı olan kişiler tüketmeden önce doktora danışmalıdır.
Sirkengebin şerbetinin hazırlanışı ile alakalı geleneksel yöntemler ve farklı metotlar da bulunmaktadır. Geleneksel yöntemlerden birinde çeşitli bitkiler kavanoza koyulup üzerine bal ile sirke ilave edilir ve 4 hafta boyunca her gün çalkalanıp bekletilerek süzülür. Bu yöntem geleneksel yöntemlerden olup en uzun süren hazırlama tekniğidir.
Şerbet hazırlanırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlardan biri şerbetin hazırlandığı kavanozun kapağının plastik olması. Kavanozun kapağı plastik değilse de araya yağlı kâğıt ya da pişirme kağıdı koymalısınız. Bunun sebebi sirkenin metal ile temasının engellenmesidir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da sirkenin ve balın doğal olması. Pastörize edilmiş sirke ve bal kullanılması sirkengebin şerbeti hazırlarken önerilmiyor. Sirkengebin tarifinde ideal sirke elma sirkesidir. Öte yandan farklı sirkeler de tercih edilebilir. Sirkengebin şerbetinin tarihçesi, tarif yöntemleri ve dikkat edilmesi gereken hususlarına değindikten sonra şimdi sıra bu leziz şerbetin saymakla bitmeyen faydalarına geliyor.
Sirkengebin Şerbetinin Faydaları
Osmanlı mutfağının lezzetli şerbetlerinden biri olan Sirkengebin şerbeti, birçok faydası da bulunan önemli bir besin kaynağıdır.
Kan şekerini düzenleyen şerbet tokluk hissinin daha uzun süre sürmesini sağlar.
Hazımsızlığa da iyi gelen Sirkengebin şerbeti, sindirim sisteminin sağlıklı bir biçimde çalışmasına yardımcı oluyor.
Yüksek tansiyon problemi olan kişiler için de öneriliyor. Tansiyonun dengelenmesini sağlayacaktır.
Kolesterol dengeleyici özelliği de bulunuyor. Özellikle kötü kolesterolü yüksek olanlar günlük bir bardak içmeli.
Antioksidan özellikleri bulunan Sirkengebin şerbeti bağışıklık sistemini düzenler. Özellikle nezle, grip gibi hastalıklara karşı etkilidir.
Gaz problemi olanlar için de şişkinlik hissini geçirici özelliği ile etkilidir.
Zayıflama için kullanılan popüler tariflerden birisi olan sirkeli ballı su ile aynı içeriğe sahip olan sirkengebin şerbeti zayıflamak için de tüketilebilir.
Ortaya çıkış rivayetleri ve farklı tarifleri bulunan sirkengebin şerbeti için ortak olan bir şey varsa o da şerbetin oldukça lezzetli ve çok faydalı olduğudur. Her yudumda tarihi bir yolculuğa çıkmak için, her an elinizin altında bulunan malzemelerle kolaylıkla hazırlayabileceğiniz Sirkengebin Şerbeti’ni mutlaka deneyin ve sağlıklı tarifler listenize dahil edin.
