Yüzyıllardır bu toprakların vazgeçilmez bir lezzeti olan helva, bir tatlıdan çok daha fazlası olarak, birçok farklı duyguyu ifade etme biçimi olarak kullanılır. Düğünler, cenazeler, doğumlar, kavuşmalar, bayramlar… Bu önemli anların her birinde helva mutlaka baş köşededir, bu nedenle birleştirici bir özelliğe sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bunun yanı sıra helva, başlı başına bir kültürdür de. Arapçada genel olarak “tatlı” kelimesini ifade eden helvanın Türklerle tanışıklığı Orta Asya’ya kadar dayanmaktadır. Osmanlı’dan bu yana birçok farklı şekilde yapılan helvanın 5 tarifini derledik. Şimdiden afiyet olsun.
1- Dondurmalı İrmik Helvası
Önce herkesin bayıldığı klasik bir tarifle başlayalım. Dondurmayla servis edilişine çocuklar da bayılacak.
Gerekli Malzemeler:
· 125 gram tereyağı
· 1,5 su bardağı irmik
· 1 su bardağı süt
· Yarım su bardağı su
· 1 su bardağı şeker
· Fıstık
· Vanilyalı dondurma
Yapılışı:
Küçük bir tencereye süt, su ve şeker konarak şeker eriyene kadar ısıtılır. Soğuması için beklemeye alınırken, başka bir tencerede tereyağı eritilir. Üzerine 1,5 su bardağı irmik eklenerek, irmiğin rengi değişinceye dek tahta kaşık yardımıyla sürekli karıştırılarak kavrulur. Üzerine soğuyan şerbet eklenir ve kısık ateşte karıştırmaya devam edilir.
Bu aşamada helva şerbeti iyice çekecektir. Kıvamlı bir hale geldiğinde ocaktan alınır ve kapağı kapatılıp demlenmeye bırakılır. Üzeri fıstıkla süslenir ve bir top vanilyalı dondurmayla birlikte servis edilir.
2- Sabuniye Helvası
Osmanlı mutfağı dendiğinde akla ilk gelen helvalardan olan Sabuniye helvası, hem lezzeti hem de pratikliğiyle sizin mutfağınızın da favorilerinden olmaya aday.
Gerekli Malzemeler:
- 150 gram tereyağı
- 1 su bardağı toz şeker
- 1 su bardağı buğday nişastası
- 1,5 su bardağı su
- 1 su bardağı çekilmiş badem içi
Yapılışı:
15 dakika kadar sıcak suda bekletilen bademler robottan geçirilerek toz haline getirilir. Tereyağı bir tencerede eritildikten sonra üzerine şeker ilave edilir ve tahta bir kaşıkla karıştırılır.
Nişasta ve su bir kap içerisinde iyice çırpılarak koyu kıvamlı bir macun haline getirilir ve elde edilen bu macun, şekerli şerbetin içerisine eklenir. Helva iyice koyu bir kıvam alana kadar karıştırmaya devam edilir. Daha sonra ocaktan alınıp servis tabaklarına paylaştırılır ve üzeri toz bademle süslenir.
3- Süt Helvası
Saray mutfağının favori tatlılarından olan süt helvası, günümüzde unutulmaya yüz tutmuş tariflerin arasında olarak anılıyor. “İlk 5” listesinde bu helvaya da yer vererek, bu güzelim tatlının hatırlanmasında katkımız olsun istedik.
Gerekli Malzemeler:
- 4 yemek kaşığı tereyağı
- 1 su bardağı toz şeker
- 1 litre süt
- 4 yemek kaşığı un
- 1 yumurta sarısı
- 1 paket vanilya
- 1 muz
- 1 çay kaşığı tarçın
- Yarım su bardağı ceviz içi
Yapılışı:
Un ve tereyağı derin bir tencereye alınarak, unun kokusu çıkana kadar orta ateşte kavrulur. Daha sonra süt azar azar ilave edilerek karıştırmaya devam edilir ve hafifçe kıvama aldığında şeker eklenir. Şeker tamamen eriyip karışım iyice kıvamlandığında ocaktan alınır ama karıştırmaya ara verilmez. Yumurta sarısı ve vanilya da eklenerek biraz daha karıştırılır ve daha sonra bir fırın kabına aktarılır. Önceden ısıtılmış 200 derece fırında 5-6 dakika fırınlanır. Üstü kızardığında fırından çıkarılır, ılıdıktan sonra ceviz, tarçın ve muz dilimleriyle süslenerek servis edilir.
4- Fırınlanmış Peynir Helvası
Biz peynir helvasını höşmerim olarak biliriz ama bizim vereceğimiz tarifin yapılışı höşmerimden biraz daha farklı. Yapılışı da yöreden yöreye değişen peynir helvası, diğer helvalarla kıyaslandığında biraz daha emek istiyor; dövülüyor, karıştırılıyor, fırınlanıyor… Bu tarif ise onun biraz daha pratiği ama kesinlikle lezzetinden hiçbir şey kaybetmemişi.
Gerekli Malzemeler:
- 150 gram tereyağı
- 75 gram irmik
- 250 gram un
- 400 gram toz şeker
- 300 gram tuzsuz peynir
- 1 yumurta sarısı
- 500 gram kaymak
Yapılışı:
Peynir, tereyağı ve yumurta sarısı derince bir tencereye alınarak kısık ateşte, arada karıştırarak pişirilir. Peynirler eridiğinde önce toz şeker, daha sonra sırasıyla un ve irmik ilave edilerek tahta bir kaşık yardımıyla karıştırılır.
Helva koyu bir kıvam alana kadar karıştırmaya devam edilir ve ocaktan alınır. Kare bir fırın kabına dökülen helvanın üzeri bir spatula yardımıyla düzeltilir ve önceden ısıtılmış 200 derecelik fırında rengi değişene dek fırınlanır.
Fırından çıkarılan helva dilimlenerek soğumaya bırakılır ve daha sonra üzerine kaymak konarak servis edilir.
5- Hatay Peynirli İrmik Helvası
Hatay mutfağı denince akan sular durur. Oldukça zengin bir mutfak kültürü olan bölgenin helvası da, Hatay denince ilk akla gelen lezzetlerden olan künefe peyniri ile yapılıyor. Eğer yaşadığınız yerde künefe peyniri bulmakta zorlanırsanız, bir gece önceden suda beklettiğiniz tuzsuz beyaz peynir de aynı etkiyi yaratacaktır.
Gerekli Malzemeler:
- 1 su bardağı irmik
- 1,5 su bardağı toz şeker
- 2 yemek kaşığı tereyağı
- 3 su bardağı su
- 300 gram künefe peyniri
- Yarım çay bardağı çam fıstığı
Yapılışı:
Su ve şeker bir tencerede kaynatıldıktan sonra ocaktan alınarak ılımaya bırakılır. Başka bir tencerede tereyağı eritilerek irmikler ilave edilir ve tahta kaşıkla sürekli karıştırılarak, renk alana dek kavrulur. Daha sonra şerbet yavaş yavaş ilave edilir ve bu esnada karıştırmaya ara verilmez. İrmik bütün şerbeti çekene dek karıştırma işlemi sürdürülür. Ocağın altını kapatmadan, üzerine son olarak rendelenmiş künefe peyniri ilave edilir ve 1-2 dakika daha karıştırdıktan sonra ocaktan alınır. Tencere kapağı kapalı bir şekilde bir masa örtüsüne sarılır ve iyice demlenmeye bırakılır.
Helva 10 dakika kadar demlendikten ve içindeki peynir iyice eridikten sonra, bir tavada kavrulmuş olan çam fıstıklarıyla süslenerek servis edilir. Afiyet olsun.
