16. yüzyılda İspanyol ve Portekizli denizciler tarafından Avrupa’ya altın ve gümüş ile birlikte getirilen patates doğanın mucizevî besini sayılıyordu. İçerdiği vitaminler çok çeşitliydi ve sert okyanus şartlarında denizcileri hastalıktan korumasıyla gönüllerde taht kurmayı başarmıştı. Ayrıca içerdiği nişasta sebebiyle inanılmaz besleyici olan patates kıtlık veya çok tüketim gibi problemlerin önüne geçmişti.
Daha sonra patatesin Avrupa’ya yayılması hızlı bir şekilde gerçekleşti. Geldikten birkaç yüzyıl sonra mutfakların vazgeçilmezi olan patates pek çok çeşit ve boyutta neredeyse her coğrafyada yetişmektedir. Neredeyse bütün dünya mutfaklarında kilit role sahip olan patates pek çok ana yemek tarifinde yer almasının yanı sıra pek çok farklı yemekte ya tamamlayıcı unsur ya da ek olarak kullanılmaktadır. Özellikle et, balık ve tavuğun yanında pek çok farklı şekillerde kullanılmaktadır. Fırında, püre, kızartma, haşlama veya farklı şekillerde en çok tüketilen ve sevilenler arasındadır. Ayrıca patates kendi de ana yemek olarak farklı tariflerin içinde bulunmaktadır. Patates yemeği, dolması, fırında patates bunlardan bazılarıdır. Biz de sizler için birbirinden güzel patates tariflerini derledik.
GNOCCHİ
Malzemeler
- 2 adet iri patates
- 1 yumurtanın sarısı
- 2 bardak un
Domatesli sos için
- 3-4 çorba kaşığı zeytinyağı
- 3-4 adet orta boy domates
- 5-6 diş sarımsak
- Taze fesleğen
- Yeteri kadar tuz ve taze çekilmiş karabiber
Servis için
- Rendelenmiş parmesan peyniri
Yapılışı
Patatesleri kabukları ile birlikte bol tuzlu suda haşlayın. Sıcağı gittikten sonra kabuklarını soyun ve rendeleyin. Rendeledikten sonra soğumasını bekleyin ve un serptiğiniz tezgâha yayın. Patateslerin üzerine bir kâsede çırptığınız yumurta sarısını ilave edin. Ardından önce 1,5 bardak un ekleyin ve gerekirse kalan unu da kullanın. Bütün malzemeyi tezgâh üzerinde bir çatal ya da hamur spatulası ile karıştırın. Gerekirse biraz daha un ekleyerek, hamur toplanmaya başlayınca (hamuru fazla yormadan) elinizle yoğurun (poğaça hamuru kıvamında olmalı). Hamur hazır olduğunda çok az unladığınız tezgâhta merdane ile yaklaşık yarım santim kalınlıkta olacak şekilde açın. Hamuru pizza bıçağı ile önce uzunlamasına şeritler halinde kesin. Hemen hemen aynı kalınlıkta olmaları yeterli, çok muntazam şeritler olması gerekmiyor. Kestiğiniz şeritleri şekil vermek için 1-1,5 santim parçalar halinde tekrar kesin. Piştiği zaman biraz daha tombul olacaklarını dikkate alarak, çok iri parçalar olmamasına dikkat edin.
Ardından her bir parçayı (unladığınız parmaklarınızla) çatalın üzerinde yuvarlayarak şekil verin. Bu şekilde yapmak zor gelirse, her bir parçanın üzerine parmağınız ile bastırarak (delmeden) çukurlar oluşturun. Her iki şekil de piştikten sonra daha fazla sosu üzerinde tutmak için yeterli olacaktır. Sadece sosu daha iyi çekebilmeleri için şekil almaları yeterli. Mükemmel olmaları gerekmiyor. Hepsi hazır olduğunda bir tepsiye serdiğiniz temiz mutfak bezinin üzerine alın ve serin bir yerde bekletin. Pişirmek için büyük bir tencereye bolca su koyun. Su kaynadıktan sonra tuzunu ekleyin ve hazırladığınız makarnaları yapışmamaları tek tek içine atın, karıştırın ve kapağı açık olarak pişmeye bırakın. Suyun üzerine çıktıklarında pişmiş demektir. Bekletmeden alın ve hazırladığınız sosa ekleyin.
Pişirme suyunu ocağa koyduğunuz da sosu hazırlamaya başlayabilirsiniz. Domatesleri rondodan geçirin. İyice ısıttığınız tavaya yeteri kadar zeytinyağı koyun ve kabuklarını soyup irice doğradığınız sarımsakları ekleyin. Sarımsaklar kokusunu verdikten sonra domatesi ekleyin (bu aşamada isterseniz iri parçalar halinde doğranmış domates de ekleyebilirsiniz) ve beş dakika kadar pişirin.
Lezzetlendirmek için tuz ve karabiberini ilave edin. Dilerseniz sosu (fesleğenleri eklemeden) daha önceden hazırlayıp bekletebilirsiniz. Sos hazır olunca pişen makarnaları delikli bir kepçe ile alıp sosa ekleyin içine bir miktarda pişirdiğiniz sudan ilave ederek birlikte bir taşım daha pişirin. Ateşten aldıktan sonra taze fesleğen yapraklarını ekleyin. Tadına bakın gerekiyorsa biraz daha tuz ve karabiber ekleyin. Üzerine bolca peynir ve taze fesleğen yaprağı ilavesiyle sıcak olarak servis edin.
PATATES GRATEN
Malzemeler
- 4-5 adet orta boy patates
- 2 su bardağı rendelenmiş eski kaşar
- 1 su bardağı süt
- ½ su bardağı krema
- 2 diş sarımsak
- Muskat
- Tuz
- Karabiber
Yapılışı
Patatesleri çok ince dilimler halinde doğrayın. Sarımsakları kıyın. Süt, krema, toz muskat, eski kaşarın yarısı, tuz, karabiber ve sarımsakları bir kâsenin içerisinde iyice karıştırın. Fırın kabınızı yağlayın. Patateslerden bir kat dizin. Üzerine sıvı harcınızdan bir kepçe dökün ve yayın, bir kat daha patates dizin. Tüm patatesler bitinceye kadar bu işleme devam edin. En son üzerine ayırdığınız eski kaşarı serpip, 180 derece önceden ısıtılmış fırında 35-40 dakika pişirin.
PATATESLİ TURTA
Malzemeler
- 3 orta boy patates
- 1 paket kabartma tozu (10 gram)
- 2 yumurta
- 1 soğan
- 1 demet maydanoz
- 50 gram eritilmiş margarin
- Yarım su bardağı yoğurt
- 2 su bardağı un
- 1 tatlı kaşığı tuz
Yapılışı
Patatesleri soyup minik küpler halinde doğrayın. Maydanozu ve soğanı ince kıyın. Yumurtaları çırpın. Yoğurt, yağ, un, kabartma tozu, tuzu ekleyip çırpmaya devam edin. Soğan, maydanoz ve patatesleri ilave edip iyice karıştırın. Yağlanmış yuvarlak kalıba boşaltıp önceden ısıtılmış 180 dereceye ayarlı fırında 40 dakika pişirin. Ilık olarak servis yapın.
TATLI PATATES ÇORBASI
Malzemeler
- 2 adet tatlı patates
- 1 adet patates
- 1 adet soğan
- 1 yemek kaşığı tereyağı
- 1 litre tavuk veya sebze suyu
- Yarım su bardağı krema
- Tuz
- Karabiber
- Zeytinyağı
Yapılışı
İlk önce tatlı patatesleri, patatesi ve soğanı eşit boyda doğrayın. Ardından tencereye zeytinyağını katarak doğradınız malzemeleri kavurun. Daha sonra et suyunu veya sebze suyunu ekleyip kaynatın. Son olarak tuzunu ve tereyağını da ekleyin. Kaynadıktan sonra rondodan geçirip kremayı ekleyip 5 dakika daha pişirip dilerseniz ceviz parçaları ile servis edebilirsiniz.
KUMPİR
Malzemeler
- 2 adet orta boy patates (Kişi adedine göre arttırabilirsiniz)
- 1 kâse garnitür
- 5-6 adet kornişon turşu
- 1 kâse haşlanmış mısır
- Ketçap
- Mayonez
- 1 tutam tuz
- Siz dilerseniz, zeytin, salam, sosis ve benzeri yiyecekler ekleyebilirsiniz.
Kumpirin lezzetine lezzet katan püf noktası:
- 1 kâse rendelenmiş kaşar peyniri
- 2 çorba kaşığı oda sıcaklığında tereyağı
Yapılışı
Öncelikle kumpir yapmak için kullanacağınız patatesleri yıkayın ve düdüklü tencereye alıp yarısına kadar su koyarak kapağını kapatın ve kaynadıktan sonra 4 dakika pişirip kapatın. Patatesler tam pişmemiş olmakla birlikte, çok sert olmamalı ki fırında kısa sürede pişsin. Düdüklü tencereden aldığınız patatesleri fırının ızgarasına koyun ve 240 derecede 40 dakika kadar pişirin.
Patates pişerken garnitürü hazırlayın. Bunun için garnitürün suyunu süzüp bir kap içine alın ve dilediğiniz miktarda mayonez ile karıştırıp, doğranmış kornişon ilave edin. Patatesler pişince fırından alın ve ortadan ikiye kesip, kaşıkla patatesin yarısını bir kâseye boşaltın, püre yapıp, kaşar rendesi, tuz ve tereyağı ekleyip harmanlayın. Püreyi patatesin içerisine alın ve kabuktaki patatesle de karıştırın. Hazırladığınız garnitürü ve konserve mısırı patatesin ortasına yerleştirin.
Afiyet olsun!
