İksir-i aşk olarak da tanınan likör, bizim bildiğimiz hâliyle ilk defa 17. yüzyılda manastırlarda Fransız rahipler tarafından, İtalya’daysa Veronalı Cizvitler tarafından üretilmeye başlanmıştır. Damıtık alkollü içkiler, şeker ve portakal suyunda dinlendirilmiş ve bu şekilde bir likör hazırlanmıştır. Likörün başlangıcının da bu olduğu söylenmektedir.
Aslında likör için şöyle bir söz söylenmektedir: ”Doğduğu yer İtalya, para kazandığı yer Fransa, isim değiştirip göç ettiği yer İngiltere’dir.” İngiltere ve Amerika’da “cordial” olarak da bilinir. İtalya’da ortaya çıktığında manastırlarda şifa niyetine kullanılmaktaydı, şimdilerde ise tamamen zevk için tüketilen alkollü hafif içimli bir içki likör.
Genelde meyve kabuklarından yapılan likör, yüksek oranda şeker ihtiva eder, sebebi ise:
- İçimini kolaylaştırması
- Liköre tatlı bir tat vermesi
Likörün, dünyanın hemen hemen her bölgesinde üretilen çokça çeşidi bulunmaktadır. Bu çeşitlilik yapıldığı bölgenin kendine has meyvelerinin kullanılmasından kaynaklanmaktadır. Baharat ve meyvelerin damıtılmasıyla yapılan likörün tarifi oldukça kolay olduğundan çok çeşitli likörler mevcuttur. Meyvelerin olgunluk döneminde toplanıp alkolün içinde bir kaç ay bekletilmesiyle başlayan bu süreçte, meyve özlerinin alkolle harmanlanması sağlandıktan sonra karışım harmanlanıp bekletilir. Ardından filtre edilerek süzülmesiyle likör elde edilir.
Neredeyse her kültürde yeri olan bu içki genellikle pek çok ülkedeki yerel kokteyllerin temelini oluşturmaktadır. Lakin Türk kültüründe ayrı bir yeri vardır bu içkinin. Türk kahvesinin yanında Türk lokumuyla beraber likör de ikram edilir. Kuzey Avrupa ülkelerindeyse likör genellikle çikolatanın içinde bulunur. Soğuklarda çikolata ve kendinden yüksek olan şeker oranıyla birleşen alkolün de etkisiyle iç ısıtıcı bir etkiye sahip olur.
LİKÖR ÇEŞİTLERİ
Muz Likörü: Muz esansı, alkol, su ve şekerin damıtılmasıyla elde edilen likör çeşididir. Muz likörü tatlı yapımında kullanıldığı gibi diğer likör çeşitleri gibi kahvenin yanında da çokça tüketilmektedir. Türkiye’de Akdeniz bölgesinde yetiştirilen muzların kullanımıyla üretilir.
Nane Likörü: Taze nane yapraklarının esansı alınarak alkol, su ve şeker ilave edilir. Likör çeşitleri arasında farklı bir tadı vardır. Ayrıca renginden dolayı da birçok kokteylin yapımında kullanılır. Cin, rom gibi alkollerin karışımıyla elde edilen bu kokteyller her yerde sıkça tercih edilmektedir.
Altın Likörü: Altın likörü portakal kabukları ve narenciye esaslarına alkol, su ve şekerle 22 ya da 24 ayar altın tozlarının karıştırılmasıyla elde edilir. Fiyatından dolayı tatlı yapımında çok fazla kullanılmayan altın likörü genellikle sek olarak içilir. Özel davetlerde, lüks restoranlarda ikram edilir ve kokteyllerin yapımında en çok kullanılan likör çeşididir.
D.O.M. Bénédictine Likörü: Fransa’da üretilen bu likör, 22 farklı bitki ve baharatın benzersiz uyumu sonucunda ortaya çıkmış bir lezzettir. Yüzde 40’lık bir alkol oranıyla gerçekten sert bir likör çeşididir. Oldukça aromatik bir tada sahiptir. Tattığınız zaman dilinizde onlarca bitkinin hayalini canlandıran eşsiz bir çarpıcılığa sahiptir aynı zamanda. Bu farklılığı onu çeşitli kokteyllerin olmazsa olmaz bazı haline getirmiştir. İçinde bal da bulunması sebebiyle aşırı tatlı bir tada sahiptir. Fakat bu şekerimsi tadın yanı sıra baharatların yoğunluğu ile oldukça acı bir lezzeti de damağınıza sunan farklı bir likör çeşididir.
LİKÖRLÜ AHUDUDU SOSLU MUHALLEBİ
Malzemeler
- 1 kaşık margarin
- 1 kg süt
- Yarım çorba kaşığı un
- 1 su bardağı toz şeker
- 3 çorba kaşığı buğday nişastası
- 1 paket vanilya
- 1 su bardağı dondurulmuş ahududu
- Yarım su bardağı pudra şekeri
- 6 top vanilyalı dondurma
- 1 yemek kaşığı likör
Hazırlanışı
Bir tencereye sütü ve unu koyarak kısık ateşte topak olmayacak şekilde karıştırın. Toz şeker, nişasta, vanilya ve margarini katıp muhallebi kıvamına gelene kadar karıştırmaya devam edin. Likörü ekleyin iyice karıştırın. Diğer tarafta küçük cam kâseleri suyla ıslatıp bir kepçe yardımıyla muhallebiyi kâselere doldurun. Kâseleri buzdolabında 3 saat beklettikten sonra servis tabaklarına ters çevirip çıkartın. Sos için, ahududu ve pudra şekerini mikserle karıştırarak sos kıvamına getirin. Muhallebiyi ahududu sosu ve dondurma ile beraber sunabilirsiniz.
PORTAKAL LİKÖRLÜ TİRAMİSU
Malzemeler
- 1 adet hazır pandispanya (sade ya da kakaolu)
- 1 paket labne peyniri (200 g)
- 1 paket çiğ krema (200 ml)
- 1 kahve fincanı pudra şekeri
- 1 kahve fincanı kakao
Sosu için
- 1 su bardağı sıcak su
- 1 yemek kaşığı granül kahve
- 1 çay bardağı portakal likörü
Hazırlanışı
Öncelikle 1 su bardağı sıcak su ve kahveyi karıştırın, içine 1 çay bardağı likörü ekleyerek tekrar karıştırın ve soğumaya bırakın. Labne peyniri, krema ve pudra şekerini derin bir kâsede koyulaşıncaya kadar çırpın. Pandispanyanın tabanını servis tabağına alın hazırladığınız yemek kaşığı kullanarak kahveli sosun yarısı ile ıslatın. Üzerine hazırladığınız labneli kremanın yarısını yayın. Pandispanyanın tavanını kremanın üzerine yerleştirin. Kalan kahveli sos ile ıslatın. Ayırdığınız labneli kremanın kalan kısmını üzerine yayın ve üzerine çay süzgeci yardımıyla kakao serpiştirin. Hazırladığınız tiramisunun üzerini streç film ile kaplayarak buzdolabından 1-2 saat dinlendirin. Dilimleyerek soğuk servis yapın.
KAHVE LİKÖRLÜ ÇİKOLATA SOSLU KEK
Malzemeler
- 250 g tereyağı
- 4 yumurta
- 220 g toz şeker
- 1 çay kaşığı vanilya esansı
- 250 g kek unu
- 80 ml süt
- 25 g kakao
Kahve likörlü çikolatalı sos için
- 250 ml krema
- 150 g bitter çikolata
- 60 ml espresso kahve
- 1 yemek kaşığı kahve likörü
Hazırlanışı
Kek için, oda ısısında yumuşatılmış tereyağı, şeker ve vanilyayı büyük bir kâseye alıp mikserle çırpın. Yumurtaları teker teker ekleyip çırpma işlemine devam edin. Elenmiş un, kakao ve sütü iki kerede karışıma ekleyip mikserle çırpın. Harcı, içi yağlanmış 20 cm çapında kelepçeli kek kalıbına doldurun. Önceden ısıtılmış 180 derece fırında 30 dakika pişirin. Keki fırından alıp soğutun. Kahve likörlü ve çikolatalı sos için, krema ve küçük parçalar şeklinde kırılmış bitter çikolatayı küçük bir tencereye alın. Arada bir tahta kaşıkla karıştırarak kısık ateşte çikolatayı eritin. Tencereyi ocaktan alıp espresso kahve ve kahve likörünü ekleyip iyice karıştırın. Pişirdiğiniz keki soğutun. Üzerine ılık sosu gezdirip servis yapın.
LİKÖRLÜ ÇİKOLATA TOPLARI
Malzemeler
- 1 paket pötibör bisküvi
- 125 g margarin
- 4 çorba kaşığı kakao
- 8 çorba kaşığı toz şeker
- 1 adet portakalın rendelenmiş kabuğu
- 2 çorba kaşığı portakal likörü
- 1 su bardağı Hindistan cevizi
Hazırlanışı
Margarini eritip ılınması için bir kenara alın. Bisküvileri robottan geçirip toz haline getirin. Bisküvilerin üzerine toz şeker, erimiş margarin ve kakaoyu ekleyip karıştırın. Son olarak portakalın rendelenmiş kabuğunu ve portakal likörünü ekleyip yoğurun. Ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp yuvarlayın. Hindistan cevizine bulayıp servis yapın.
