Latince de adı Corchorus olan Molohiya bitkisi, meşhur Kıbrıs yemeği Molohiya’ya ismini veren yemeğin ana maddesidir. Corchorus bitkisi olarak da bilinen bu bitki çok farklı dünya mutfaklarında farklı farklı şekillerde kullanılmaktadır.
Corchorus yaprakları çeşitli ülkelerin mutfaklarında tüketilmektedir. Corchorus olitorius, özellikle Güney Asya, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Batı Afrika, Japonya ve Çin’deki Corchorus capsularis mutfaklarında kullanılmaktadır. Pişirildiğinde bamyaya benzer mukus (biraz “sümüksü”) yapıya sahiptir. Tohumlar tatlandırıcı olarak kullanılır ve kurutulmuş yapraklardan bir bitki çayı yapılır. Corchorus’un yaprakları betakaroten, demir, kalsiyum ve C vitamini bakımından zengindir. Bitki, önemli bir a-tokoferol eşdeğeri E vitamini içeren bir antioksidan aktiviteye sahiptir. Kuzey Afrika ve Orta Doğu’da, Corchorus türlerinin genç yaprakları malukhiyah olarak bilinir ve yeşil yapraklı sebzeler olarak kullanılır. Malukhiyah, Mısır’da geniş çapta yeniyor ve bazıları bunu Mısır milli yemeği olarak kabul ediyor. Lübnan, Filistin, Suriye, Ürdün ve Tunus mutfaklarında yer alıyor. Türkiye ve Kıbrıs’ta, bitki molohiya veya molocha olarak bilinir ve genellikle bir tür tavuk güveçte pişirilir. Corchorus’un yaprakları, Firavunların zamanından beri temel bir Mısır yemeği olmuştur. Pirinç ile güveçte ebegümeci yaprağı çeşitleri iyi bilinen bir Ortadoğu mutfağı yemeğidir. Nijerya mutfağında, özellikle Yorubas’ta, genellikle ewedu olarak bilinen bir güveçte, amala gibi diğer nişasta bazlı yiyeceklerin çeşnisi olarak kullanılır veya gbegiri ile yerel bir nijerya çorbası eklenir. Kuzey Nijerya’da Ayoyo olarak bilinir. Genellikle Tuwon Masara veya Tuwon Allebo ile servis edilen bir sosu (Miyan Ayoyo) pişirmek için kullanırlar. Gana’da, çoğunlukla Kuzey’deki insanlar tarafından yenir ve buna ayoyo denir. Çoğunlukla Tuozaafi (mısır unu ile hazırlanmış yiyecek) ile birlikte yenir. Sierra Leone’de, diz çökmesi (veya çörek otu) olarak bilinir ve yahni olarak pişirilir. Güveç genellikle pirinç veya foofoo (manyoktan yapılan geleneksel bir yemek) ile birlikte yenir. Hindistan’da, yerel olarak nalta sarkması olarak bilinir. Yaz aylarında özellikle Sambalpur ve Odisha’nın batı kesiminde en sevilen yemeklerden biridir. Genellikle hafif sote edilir ve pirinç ya da pirinç yulaflarıyla birlikte yenir. Filipinler’de, C. olitorius saluyot olarak bilinir. Genellikle bambu filizleriyle birlikte yapraklı bir sebze olarak tüketilir. Tayland mutfağında, Corchorus olitorius’un yaprakları (yerel olarak bai po; Tayland: ป ปอ), sade pirinç çorbası ile birlikte beyazlatılmış olarak yenir. Tadı ıspanağa benzer.
Molohiya yemeği aslen Arap kökenli bir yemek çeşididir. Arap mutfağında bu bitki kurutulmadan yeşil yaprakları ile püre haline getirilerek çorba olarak yenir. Kıbrıs’ta ise çok meşhur olan molohiya yemeği, yağlı kuzu etiyle beraber yapılan bir lezzettir. Pişerken etrafına enfes kokular saçan molohiya bitkisinin yaprakları nane yaprağına benzemektedir. Peki Kıbrıs’ta çok meşhur olmuş enfes Molohiya yemeği nasıl yapılır. Öncelikle malzemeleri aktarıp tarifi gözden geçirelim.
Malzemeler
160 gr kuru molohiya. Sıcak suda iyice yıkayın.
4 çorba kaçığı sıvı yağ
½ kilo kuzu veya tavuk parçaları
2 adet büyük soğan, doğranmış
4 diş sarımsak, doğranmış
3 adet taze domates, soyulmuş ve doğranmış
2 çorba kaşığı domates salçası
Su
Ağız tadına göre tuz
½ çay kaşığı karabiber
2-3 adet limon
Yapılışı: Yıkadığınız bitkiyi süzün. Kuzu ya da tavuk parçalarını büyük bir tencerede ya da düdüklüde yağda kızartın. Kızaran etlere sarımsak ve soğan ekleyin. Bir süre daha kızartın ve sonra domatesler ile salçayı katın. Ardından 5 dakika daha pişirin. Molohiyayı ilave edin ve üzerini örtecek kadar su ekleyip pişmesi için tencerenin kapağını kapatın. Orta ateşte molohiya ile etler pişene dek devam edin. Düdüklü tencerede pişiriyorsanız düdüğün çalmasından sonra 15 dakika daha pişirmeyi sürdürün. Sonra altını kapatın. Molohiya akideleninceye dek orta ateşte üstü açık olarak kaynatın. Akidelendirme sırasında karabiber, tuz ve limon suyu ekleyin. 5 dakika daha pişirmeye devam edin. Ateşten alıp pirinç pilavı, yoğurt ve ekmek ile servis edin. Eşsiz kokusu ve lezzeti ile Kıbrıs mutfağının meşhur lezzeti olan Molohiya yemeği servise hazır.
Molohiya Bitkisinin Faydaları
Molohiya yemeği lezzetli olduğu kadar sağlıklı da bir yemektir. Hem lezzet hem sağlık deposu olan molohiya yemeğinde bunun temel sebebi molohiya bitkisinin içerdiği pek çok faydadır. Şimdi molohiya bitkisinin sayısız faydalarına bir göz atalım.
-Kuru ciltlere faydalı: Kuru ya da pullu ciltlere sahip kişiler için ve özellikle sedef hastalığından muzdarip olanlar için molohiya bitkisi faydalıdır.
-Yaşlanma karşıtı: Pek çok bitki yaşlanmaya karşı etkilidir. Molohiya bitkisi de içeriğindeki A ve E vitamini ile tam bir yaşlanma karşıtıdır. Yine C vitamini de barındıran molohiya bitkisi, cildinizi genç ve esnek tutar.
-Yumuşak ve daha güçlü sağlıklı saçlar: Cilt dostu olan molohiyanın saçlara da pek çok faydası vardır. Özellikle saç uçları kırılmış veya yıpranmış saçları olan kişiler bu bitki ile çokça haşır neşir olmalıdır.
Bunların haricinde molohiya bitkisinin sindirim sistemi, bağışıklık sistemi, kalp, tansiyon ve daha pek çok alanda yoğun şekilde faydaları bulunmaktadır.
