Çiğ etin çeşitli baharatlarla ve tuzla karıştırılıp kurutulması ile yapılan pastırma, sevilen bir Türk yiyeceğidir. Eski zamanlarda savaşlar esnasında askerlerin cepheye giderken konserve yiyeceklerin yanı sıra pastırma da aldığı bilinmektedir. Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetleri arasında yer alan bu lezzet ilk olarak Orta Asya’da ortaya çıkmıştır. Pastırmanın ülkemizde olan üretim yeri ise Kayseridir.
Pastırma etin baharatlar ve tuz ile karıştırıldıktan sonra sarımsak ve çemen ile sıvanıp güneşte veya iste kurutulmasıyla elde edilir. Bu esnada etlerin üzerine ağırlıkla bastırıldığı için başlangıçta adı ‘’bastırma’’ olarak geçmektedir. Daha sonra zamanla bastırma ismi yerini pastırmaya bırakmıştır. Etin seçiminin ardından yapım süreci başlayan pastırmanın yapımı mevsime göre bir aydan uzun sürebilmektedir. Yapımı tamamlanan pastırmanın tüketim şekilleri farklı farklıdır ve en sevilen halleri arasında çiğ hali, ekmek arası, tost, kuru fasulye yemeği içi gibi şekiller yer almaktadır.
Yapım aşamasında bol tuz ve baharat kullanılan pastırmanın tansiyon, kalp ve böbrek hastaları tarafından dikkatli tüketilmesi tavsiye edilmektedir. Pastırmanın kızartılmadan ve ince dilimler şeklinde tüketimi de uzmanlar tarafından önerilmektedir.
Sağlık için birçok faydası bulunan pastırma, az pişirilmiş olduğundan besin değerini kaybetmemiş bir besindir. Bununla birlikte yüksek oranda protein içermekte ve enerji vermektedir. Besin, aynı zamanda sindirimi destekleyici ve insülin direncini düşürücü etkiler de göstermektedir.
Gerek faydaları gerekse lezzeti bakımından pastırma sıklıkla tüketilen bir besindir. Birçok yemeğe, böreğe hatta keke bile lezzetli bir aroma katmaktadır. Bizler de bu yazımızda pastırmayla yapabileceğiniz birbirinden lezzetli tarifleri sizler için derledik. Afiyet olsun.
Pastırmalı Salata
Malzemeler
- 1 adet doğranmış soğan
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 su bardağı haşlanmış bezelye
- 1 tatlı kaşığı sirke
- 1 çay kaşığı hardal
- 3 dilim füme pastırma
- 1 dilim kızarmış ekmek
- 8 adet doğranmış marul yaprağı
- Bir tutam tuz
- Bir tutam kekik
Yapılışı: Fırını önceden 180 dereceye ısıtın. Geniş bir kapta soğan, pastırma ve zeytinyağını birleştirip karıştırın ve fırın tepsisine dizin. Ardından fırında 5-6 dakika kadar pişirin. Bu esnada küçük bir kasede sirke, hardal, tuz ve kekiği birleştirip karıştırın. Salata kasesine marul ve bezelyeleri yerleştirip fırından çıkan soğan ve pastırmayı da ekleyin. Kızarmış ekmeği küp küp doğrayıp salataya ilave edin. Son olarak salata sosunu da ilave ettikten sonra servis yapın.
Pastırmalı Çorba
Malzemeler
- 1 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 adet doğranmış soğan
- 2 adet doğranmış havuç
- 1 çay kaşığı kimyon
- 2 adet doğranmış yeşil soğan
- Bir tutam tuz
- 1 çay kaşığı zerdeçal
- 2 diş rendelenmiş sarımsak
- 2 adet doğranmış biber
- 1 su bardağı haşlanmış mercimek
- 4 dilim doğranmış pastırma
Yapılışı: Orta boy bir tencerede zeytinyağını ısıtıp soğan ve havucu ilave edin. Soğanlar yumuşayana dek 10-12 dakika kadar pişirin. Ardından içerisine kimyon, zerdeçal, tuz, sarımsak ve biberleri ilave edip 2-3 dakika daha pişirin. Karışıma 4 su bardağı kadar su ve mercimekleri ilave edin. Karıştırarak 20 dakika pişirin. Pişen çorbayı mikserle karıştırın. Çorbanızı kaseye alıp pastırma dilimleri ve yeşil soğanla süsleyin ve servis yapın.
Pastırmalı Makarna
Malzemeler
- 1 paket haşlanmış makarna
- 1 adet haşlanmış brokoli
- 1 yemek kaşığı tereyağı
- 50 gram doğranmış pastırma
- 1 su bardağı rendelenmiş parmesan peyniri
- Bir tutam tuz
- Bir tutam karabiber
Yapılışı: Orta boy derin bir tavada tereyağını ısıtıp makarnayı ilave edin. 2-3 dakika pişirdikten sonra içerisine brokoli, pastırma, tuz ve karabiberi ilave edip hafifçe karıştırın. Makarnayı tabağa alıp parmesan peyniri ile süsleyin ve servis yapın.
Pastırmalı Kek
Malzemeler
- 50 gram doğranmış pastırma füme
- 1 su bardağı un
- 50 gram rendelenmiş çedar peyniri
- ¼ demet kıyılmış maydanoz
- 2 yumurta
- 1 su bardağı süt
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- Bir tutam tuz
- Bir tutam pul biber
- Bir tutam karabiber
Üzeri için
- 1 adet yumurta
- 1 dal taze kekik
Yapılışı: Orta boy bir kasede un, peynir, maydanoz, tuz ve karabiberi birleştirip karıştırın. Ortasına bir çukur açıp yumurtaları kırın. Karışımı tahta kaşıkla karıştırıp yavaş yavaş süt ilave edin. Orta boy bir tavada zeytinyağını ısıtın. Unlu karışımdan kepçe ile alıp tavaya dökün ve çevirerek pişirin.Bu esnada yumurtayı kırıp kaynar suda haşlayın. Pişen keklerinizi tabağa alıp yumurta, pastırma ve taze kekik ile süsleyin ve servis yapın.
Pastırmalı Tost
Malzemeler
- 1 dilim tam buğday ekmeği
- ½ olgun avokado
- 3 dilim doğranmış pastırma
- ½ limonun suyu
- 1 adet doğranmış kırmızı kapya biber
- 1 dal doğranmış yeşil soğan
- Bir tutam tuz
- Bir tutam karabiber
Yapılışı: Küçük bir kasede avokadoyu ezip içerisine tuz, limon ve karabiber ekleyin ve karıştırın. Karışımı ekmeğinizin üzerine sürün. En üste sırasıyla kırmızı biber ve pastırmayı ilave edin. Son olarak yeşil soğan ile süsleyip servis yapın.
