17.000 ada ve adacık üzerine kurulmuş bir ada ülkesidir. Endonezya mutfağı Endonezya üzerinde yaşayan binlerce kültürün çeşitliliğinden doğar. Bu nedenle tek bir çeşit Endonezya mutfağı yoktur fakat bölgesel yemek çeşitlerine rastlanmaktadır.
Bu toprakların uzunca bir süre boyunca konumu ve doğal kaynakları sayesinde ticaret merkezlerinden olmuştur. Bunun bir neticesi olarak kültüründe Hint, Portekiz, Arap, Çin, Malezya ve İngiliz mutfaklarının izlerini görebilmekteyiz. Endonezya mutfağı genel anlamıyla pirince, ete balığa ve sebzeye dayanır.
Çeşitli kültürlerin etkilerini gördüğümüz bu mutfakta adaların iç kısımlarına doğru gerçek Endonezya mutfağına rastlamaktayız. Geleneksel mutfağın tatları taze otlar, kökler, Hindistan cevizi sütü, soya fasulyesi ve ham şekerdir.
Endonezya mutfağında baharatlar çok önemlidir. “Baharat Adası” diye de bilinen Maluku adası karanfil ve Hint cevizi gibi doğal baharatları Endonezya ve dünya mutfağıyla tanıştırmıştır. 100 ün üzerinde baharat çeşidi kullanılan bu mutfakta sarımsak, köri ve zencefil en bilinenleri arasında yer almaktadır. Ama bu baharatlar arasında en çok öne çıkan safrandır. Et, kuzu, balık ve pirinci safranla birlikte pişirirler. Endonezya dünya mutfağına çok çeşitli baharatları tanıtmıştır. Mesela pala, cengkeh, laos Endonezya mutfağından çıkmış baharatlardır.
Örneğin baharatlı et ve sebze yemeklerinde Ortadoğu ve Hint mutfağının etkileri görülmektedir. Bu yüzden pişirme şekli kızartma ve baharat kullanımı fazladır. Doğu Endonezya mutfağı daha çok Polinezya ve Melanezya mutfağına benzerlik gösterir. Ayrıca Çin mutfağının da Endonezya mutfağı üzerinde etkileri vardır: makarna, köfte gibi.
Endonezya orijinli et yemeklerine çoğu günümüzde Malezya ve Singapur gibi diğer Güneydoğu Asya ülkelerinde de görülmektedir. Soyalı yemekler de bölgede çok popülerdir.
Endonezya halkı bir arada yemek yemeye çok önem verir. Ayrıca yemeklerini elleriyle yemeyi tercih eden Endonezyalılar evlerde ve lokantalarda da yerel yiyecekler genelde elle yenir. Bundan dolayı lokantalarda ve evlerde yemeklerle birlikte bir kap içerisinde temiz su da ikram edilir. İçinde limon parçaları bulunan bu su el yıkamak için kullanılır.
Pirinç, Endonezya mutfağının temel taşlarından birini oluşturur. Neredeyse her yemekte pilav bulunmaktadır. Bu pilav sadece suda kaynatılmış tuzsuz ve yağsız bir pilav türüdür. Bunu yanı sıra kızarmış pilav, muz yaprağına sarılıp dolma şeklinde servis edilen pilav, kraker şeklinde hazırlanmış pilav ve Hindistan ceviziyle tatlandırılmış pilav olmak üzere çok çeşitli pilav çeşitleri vardır.
Endonezya mutfağı o kadar çeşitli ki bu mutfakta Portekiz izlerine bile rastlamak mümkün Endonezya mutfağında yer fıstığı sosunun çok sık kullanılır.16. yüzyılda İspanyol ve Portekizli tüccarlar tarafından Meksika’dan Endonezya’ya getirilen yer fıstığı bugün Endonezya mutfağının başlıca yiyecekleri arasındadır. Tropikal iklimin hakim olduğu Güneydoğu Asya’da yetiştirilen yer fıstığının bugün pek çok kullanım alanı vardır. Bütün veya ezilmiş yer fıstığı sosu değişik yemeklerde garnitür olarak kullanılır. Yer fıstığından elde edilen yer fıstığı yağı, Endonezya’da yemek pişirmek için en çok kullanılan yağlardandır.