Ege mutfağının temelini oluşturan İzmir yemeklerinde püf noktası zeytinyağıdır. Etli yemeklerden sebzelere, pilavlardan dolmalara pek çok yemek zeytinyağıyla pişirilir. İzmirliler zeytinyağının üzerine tuz, karabiber ve kekik serperek taze ya da kızarmış ekmek ile yerler. Bazen yanında tulum peyniri de servis edilir. Sert yapılı Bergama tulumu, İzmir mutfağının en önemli lezzetlerinden biridir.
Bir kıyı şehri olduğu için İzmir’de her daim taze balık bulmak mümkündür. Bu yüzden de balık ve deniz ürünleri İzmir mutfağında önemli bir yer tutar. Tuzda lagos, barbun, levrek en çok tüketilen balıklar arasındadır. Sardalye de sıkça tüketilir. Sardalyenin kullanıldığı tarifler de İzmir mutfağında oldukça popülerdir. Midye dolma da deniz ürünleri arasında oldukça popülerdir. Şehrin birçok noktasında seyyar satıcıların midye dolma sattığı görülür. İzmir’de midye dolma, tarçınsız yapılır.
Meze ve salatalar bu mutfağın en önemli yiyecekleridir. Çeşitli otlarla hazırlanan salatalar oldukça lezzetlidir. Arapsaçı, turp otu, cibez, şevketi bostan, deniz börülcesi gibi yöreye özgü otlardan enfes salatalar hazırlanır. Kıyı Ege’nin bir geleneği olan kabak çiçeği dolması, İzmir mutfaklarında da sık sık yapılır. Fava, yoğurtlu semizotu, zeytinyağlı enginar sofraların baş tacıdır. İzmir köfte ise etli yemekler arasında en popülerdir.
Söz konusu İzmir olduğunda akla gelen lezzetlerin başında şüphesiz boyoz gelir. Boyoz, özellikle sabah saatlerinde tüketilir. Bir tür börek olarak görülebilir ama içi boştur. Kimi yerlerde enginarlı, çikolatalı gibi farklı çeşitlerine de rastlamak mümkündür. Ancak orijinalinde herhangi bir iç harcı kullanılmaz. Boyozun yanında genelde haşlanmış yumurta servis edilir. İkiliye zaman zaman tulum peyniri de eşlik eder. İzmir’e özgü bu lezzetin tarihinin 1492 yılına dek gittiği söylenir.
İzmirliler kokoreci kendilerine has bir yöntemle hazırlarlar. Başka şehirlerde acılı ve bol baharatlı servis edilirken, İzmir’de kokoreç sadedir ve yalnızca kimyon ekilir.
İzmir mutfağı tatlılar konusunda da oldukça iddialıdır. İzmir lokması bunun en önemli kanıtıdır. Şerbetli hamur topları olan İzmir lokmasının ünü Türkiye’nin her yerine yayılmıştır. Yöresel tatlılar arasında gerdan tatlısı örnek verilebilir. Koyun gerdanı ve kayısı, erik gibi meyvelerle hazırlanan bu tatlı, farklı bir lezzete sahiptir.
